ابن کمّونه، عزّالدولة سعد بن منصور بغدادی (درگذشته ۶۸۳ ق )، از حکمای معاصر خواجه نصیرالدین طوسی است. او نخستین کسی است که بر «التّلویحات اللوحیة و العرشیة» که یکی از آثار مهم شیخ اشراق شهاب الدین سهروردی (۵۴۹ ۵۸۷) است، شرحی نوشته است. ابن کمّونه در شرح التّلویحات، با استفاده از مجموع دانش زمانه خود و بهره گرفتن از سایر آثار سهروردی، در توضیح دشواری های متن در حد قابل تحسینی از عهده برآمده است این شرح در برجسته کردن آراء شیخ اشراق و نیز در فهم نظرات ابن سینا در الشفاء و الإشارات، استاد صامت ارزشمندی است. این شرح در سه جلد است و اثر حاضر جلد دوم آن به شمار می رود که درباره طبیعیات است. این کتاب، برگزیده آیین بزرگداشت حامیان نسخ خطی در سال ۱۳۸۸ و شایسته تقدیر در بیست و هفتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۸ شده است.