کتاب افکار اسرار اثری است پیرامون اثار و اندیشههای حکیم ملاهادی سبزواری به قلم عباس بخشنده بالی و منتشر شده توسط سازمان انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی.
صدرالمتالهین شیرازی همه شاخههای علوم عقلی و عرفانی فلسفه را با علوم نقلی اسلامی به هم آمیخته و حکمت متعالیه خود را طراحی کرد.حدود دو قرن بعد از او حکیمی بزرگ از حکمای اسلامی به نام ملاهادی سبزواری با توجه به وضعیت نامطلوب فرهنگی آن زمان، رنگ و بوی تازهای به حکمت ملاصدرا بخشیده، و آثار مختلفی در مجموعه مسائل حکمت اسلامی نگارش نمود.
پرسش کلی که در این پژوهش مطرح مطرح است این است که اندیشههای حکیم سبزواری در مسائل حکمت اسلامی چیست؟ این پرسش را میتوان به گونهای خردتر مورد بررسی قرار داد که عبارت است از: آیا وی را میتوان موسس مکتبی جدید دانست یا انکه او شارحی قوی برای حکمت متعالیه صدرالمتالهین بهشمار میرود؟
نقش و جایگاه وی در فلسفه حکمت اسلامی چیست؟وی دربارهی معرفت شناسی و بهترین معرفتهای انسان چه دیدگاهی دارد؟ وی دربارهی ترکیب ماده و صورت چه دیدگاهی دارد؟
زیستنامه
حکیم الهی هادی بن مهدی سبزواری مشهور به «ملاهادی سبزواری»،«حکیم سبزواری»و«حاجی سبزواری»در سال 1212هجری قمری در سبزوار متولد شد. ده ساله بود که پدرش حاج میرزا مهدی، طبیب و ملاک صاحب مکنت سبزواری در راه بازگشت از سفر حج درگذشت.
از کودکی به تحصیل علم و ادب علاقه نشان میداد و پساز درگذشت پدر، به همراه پسر عمه خود ملاحسین سبزواری به مشهد عزیمت نموده، علوم گوناگونی مانند ادبیات، فقه و اصول را از وی آموخت.
با توجه به شهرت کرسی حکمت اشراق در اصفهان، در بیست سالگی رهسپار آن دیار شد. حدود هشت سال در اصفهان ماند و در این مدت به قدری برای تحصیل میکوشید که در شبانهروز بیش از چهار ساعت نمیخوابید و سایر اوقات را صرف مطالعه یا مباحثه با طلاب میکرد و برای اینکه با نفس خود جهاد کند ، هنگام اقامت در اصفهان در اطاق خالی از فرش سکونت داشت.
نقش مهم سبزواری پس از ملاصدرا
قرن دوازدهم و سیزدهم هجری قمری به دلیل انحرافهای عقیدتی، درگیریهای مذهبی و ظهور فرقههای جدید از اهمیت ویژهای برخوردار است. حکیم ملاهادی سبزواری در چنین اوضاعی توانست با ایجاد تغییراتی در ساختار و روش حکمت صدرایی عقلانیت را به جامعه برگردانده و آموزههای اسلام ناب را به جامعه ارائه کند تا مردم بتوانند درباره مسائل دینی به دقت تصمیم گرفته و وارد فضای انحرافی نشوند.