کتاب هیدرولوژی کاربردی (جلد اول) نوشته دکتر محمد مهدوی (استاد دانشگاه تهران) که توسط موسسه انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رسیده است. این کتاب میتواند منبع علمی مناسبی برای تدریس در رشتههای مختلف منابع طبیعی، آبخیزداری - شیلات، محیطزیست و جنگل، کشاورزی، فنی، عمران، بهداشت محیط و جغرافیای طبیعی باشد.
کتاب حاضر چاپ سیزدهم جلد اول است که با تصحیح و اضافهشدن مطالب جدید ارائه شده است. در ضمن برای دورههای کاردانی و بعضی دورههای کارشناسی که هیدرولوژی عمومی را میگذرانند، گزیدههایی از ۲ جلد کتاب «هیدرولوژی کاربردی» در قالب کتابی جداگانه به نام «هیدرولوژی عمومی» در سال ۱۳۸۰ چاپ و منتشر شد و چاپ سوم آن نیز در دسترس است.و خواندن این کتاب را به دانشجویان رشتههای آبخیزداری، عمران، آبیاری و محیطزیست پیشنهاد میکنیم.
براساس آخرین یافته های بشر، حدود 5 میلیارد سال از عمر کرۀ زمین می گذرد و شواهد مختلف نشان می دهند که آب از همان ابتدا، نقش مهمی در تنها کرۀ مسکونی شناخته شدۀ جهان داشته است. با تشکیل اقیانوس ها و دریاها و گردش آب در طبیعت و جاری شدن رودخانه ها، حیات اولیه با گیاهان و جانوران پست آغاز شد و به تدریج گیاهان و حیوانات عالی پدیدار شدند.
پوستۀ زمین با سنگ های آذرین سردشده، بر اثر پدیدۀ هوازدگی و تغییرات دما خرد شده و به وسیلۀ آب جابه جا شدند و دشت های وسیعی را به وجود آوردند که در عمق خود موجب ایجاد سفره های آب زیرزمینی شدند و در سطح خود، محیط مناسبی را برای رشد گیاهان فراهم کردند. با آماده شدن محیط برای زندگی، بشر خلق شد و زندگی روی کرۀ زمین را آغاز کرد . انسان های نخستین، برای بقای خود، آب را تنها به مصرف شرب رساندند و به تدریج آن را در حمل ونقل خود و کالاها، کشاورزی و گردش آسیاب ها به کار گرفتند.
کشورهایی چون ایران، روم، چین، هند و مصر که از بنیانگذاران تمدن نوین هستند، اهتمام زیادی در طراحی و استفادۀ صحیح از منابع آبی داشتند که در این میان، کشور ما سهم مهمی از این دانش بشری را به خود اختصاص داده است. ساخت سدکبار در طبس به عنوان نخستین سد قوسی در جهان، احداث سدهایی چون سد و فرقان در ساوه، بند گلستان در خراسان، بند امیر در فارس، نهرهای آبیاری شوشتر و ساخت قنات برای بهره برداری از آب های زیرزمینی تنها بخشی از این افتخارات است.