کتاب مباحثی از مالکیت فکری pdf

معرفی کتاب مباحثی از مالکیت فکری 

کتاب «مباحثی از مالکیت فکری» شامل مجموعه مقالاتی است که توسط حسینعلی بای گردآوری و انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی آن را منتشر کرده است.

پیشرفت‌های چشمگیر قرون اخیر حاصل سرمایه‌گذاری‌های مادی و فکری فراوانی است که به آسانی به دست نیامده است. لیکن این دستاورد فکری، دست‌کم در برخی حوزه‌ها تنها به مدد وجود نظام حمایتی، تضمین‌کننده منافع پدیدآوردنده و سرمایه‌گذاران شده است. بدون چنین نظام حمایتی، نتیجه سرمایه‌گذاری‌های فکری و مادی دیگران به آسانی، تقلید‌پذیر و قابل تکثیر و توزیع است. نتیجه‌ این وضعیت آن است که دسترنج متفکران، تولیدکنندگان و خالقان آثار و... به کام تکثیر و تقلیدکنندگان باشد و همین امر به نوبه خود موجب می‌شود، انگیزه‌ها جهت تولید کمتر و کمتر گردد و در این آشفته‌بازار، از سیر صعودی اختراعات و ابتکارات کاسته شود؛ ازاین‌رو باید راهی جست تا خالق هر اثر، اندیشه، ابتکار و تولیدی، ضمن بهره‌برداری از منافع مادی و معنوی اثر خود، بتواند دستاوردهای خویش را در اختیار دیگران قرار دهد. عدم حمایت حقوقی و بلکه کیفری از پدیدآورندگان آثار، مخترعان و... می‌تواند با پیامدهای منفی فراوان خود، ابعاد علمی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی، جریان شتا‌ب‌آور پیشرفت را در عصر فناوری اطلاعات، مختل سازد. بنابراین ضرورت بود که حقوق مالکیت فکری، که رسالت پاسداشت از مالکیت‌های غیرقابل لمس را بر عهده دارد، پایه‌گذاری شد.

اولین قانون در موضوع حقوق مالکیت فکری، قانون پارلمان انگلیس مصوب 1709 می‌باشد که در مورد کپی‌رایت و حمایت از حق مؤلف است. در ایران نیز حمایت از حقوق مالکیت فکری برای نخستین بار در سال 1310 و به موجب «قانون ثبت علائم و اختراعات» در 51 ماده مورد توجه قرار گرفت. از نظر فقهی نیز گام‌های مؤثری در مسیر به رسمیت‌شناخته شدن حقوق مالکیت فکری برداشته شده است. قائلین به مشوعیت حق مالکیت فکری- از جمله آیات عظام فاضل لنکرانی، مکارم شیرازی و...- در تثبیت و تقویت دیدگاه خویش به اموری چون بنای عقلا، حرمت اضرار، حرمت اکل مال به باطل، حرمت صرف در امور دیگران و... استدلال کرده‌اند.

مجموعه «مباحثی از مالکیت فکری»، که نتیجه تلاش علمی محققان دکتر محمود حکمت‌نیا، دکتر محمد حبیبی‌مجنده، دکتر محمود صادقی، دکتر عبدالحسین شیروی، حمیدرضا اصلانی، محسن صادقی، موحدی ساوجی، محمدعلی میرزایی، یوسف خلج، علی طهماسبی و مریم شیخی در گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی است، دربردارنده مقالاتی در باب مالکیت فکری است و به کوشش حسینعلی بای گردآوری و تنظیم شده است. مقالات مزبور از موضوع مبانی مالکیت فکری آغاز و پس از گذر از نظریه‌های موجود در موضوع مالکیت فکری و بیان مصادیق  جلوه‌هایی از آن، با طرح راهکارهای مدنی و کیفری حمایت از این حقوق به پایان می‌رسد.

گزیده کتاب مباحثی از مالکیت فکری 

مالکیت فکری مجموعه قواعدی است که با شناسایی حق پدیدآورنده بر پدیده فکری، روابط میان پدیدآورنده، مصرف‌کننده، تولیدکننده و ناشر را در دو حوزه مهم ادبی- هنری و صنعتی بیان می‌کند. نظام‌های حقوقی مهم هر چند در اصل شناسایی حق پدیدآورنده اختلاف چندانی ندارند و همه بر حمایت از وی تأکید می‌کنند، اما آن‌ها در اصطلاحات، عناوین، تقسیمات، حقوق، مدت حمایت از آن و امور دیگر وحدت نظر ندارند. بسیاری از این اختلافات ریشه در مبانی و زیرساخت‌هایی دارد که نظام مالکیت فکری بر آن‌ها بنا شده است؛ زیرا علاوه بر ضرورت و نیازها، مبانی نظری چه به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم بر شکل‌گیری، توسعه و تعمیق مالکیت فکری اثر داشته است، به‌طوری‌که بدون شناخت مبانی نظری مالکیت فکری، نمی‌توان بر ابعاد مختلف نظام مالکیت فکری احاطه یافت.