کتاب مبانی رفع تعارض اخبار pdf

معرفی کتاب مبانی رفع تعارض اخبار

کتاب مبانی رفع تعارض اخبار، به موارد زیر، پرداخته شده است:

1 در این نوشتار، سعی شده است بحث های نظری و انتزاعی اصولیان به ویژه شیخ طوسی در تعارض اخبار با بحث های تطبیقی و عینی شیخ در «استبصار» تلفیق شود.

2 سعی بر این بوده است که علل و اسباب تعارض اخبار با تکیه بر «استبصار»، شناسایی و استقرا شود.

3 در ارائه بحث ها، ابتدا قاعده و قانون اصولی و حدیثی مطرح گشته است، و سپس به سراغ نمونه ها و موارد عینی رفته ایم. در این میان ضمن استقرای موارد «استبصار»، ترجیح داده ایم در برخی موارد، تنها عبارات شیخ که بیانگر روشها و مبانی ایشان است، آورده شود.

4 اساس مطالب این نوشتار را مطالب «استبصار»، علوم حدیث و اصول فقه تشکیل می دهد.

5 در این مجموعه، بخش زیادی از مباحث اسباب تعارض، وجوه جمع عرفی و مرجِّحات، از

موضوعات بسیار مهم حدیثی و اصولی است که پرداختن به همه جوانب هر یک از آنها خود کتابی مستقل می طلبد. ما در این نوشتار به سبب پرهیز از تطویل سخن و خروج موضوعی، تنها به بررسی این موضوعات تا آنجا که به عنوان کلی بحث، یعنی یکی از مبانی شیخ در رفع تعارض، ارتباط می یابد، پرداخته ایم.

نوشتاری که پیش رو دارید در پنج فصل تنظیم گردیده است.

فصل نخست به بیان کلیات و مبادی بحث به عنوان پیش درآمد، اختصاص یافته است که به سه موضوع می پردازد: جایگاه حدیث و ضرورت حدیث پژوهی؛ انواع دانشهای حدیثی؛ پیشینه بحث و سیر تطور دانش مختلف الحدیث.

در فصل دوم کتاب مبانی رفع تعارض اخبار، دو موضوع بررسی شده است: «شیخ طوسی و حدیث پژوهی»، و «استبصارشناسی».

در فصل سوم کتاب مبانی رفع تعارض اخبار، نیز علل و عوامل تعارض اخبار بحث و بیان شده است و به دنبال پاسخی برای این پرسشهاست که آیا این اختلاف و تعارض، زاییده کلام معصوم است یا متأثّر از عوامل بیرونی آن؟ و اسباب تعارض از دیدگاه شیخ طوسی چیست؟

فصول چهارم و پنجم نیز به بررسی روش های رفع تعارض اخبار و مراحل آن از دیدگاه شیخ طوسی می پردازد. در فصل چهارم پس از بیان مقدمات مورد نیاز موضوع، روش ترجیح و وجوه گوناگون آن به اعتبار سند حدیث، متن آن و امور خارجی، مطرح گردیده است و به این موضوع پرداخته که چرا شیخ الطائفه بر خلاف مشهور، روش ترجیح را بر روش جمع، مقدم داشته است.

در پایان فصل پنجم است که به روش جمع و موارد مختلف جمع عرفی و سرانجام به روش تخییر، پرداخته است. این پژوهش با بررسی دیدگاه های شیخ طوسی در «استبصار» به چند پرسش بنیادین پاسخ می دهد:

اسباب و عوامل پیدایش تعارض در روایات چیست؟

مراحل رفع تعارض از دیدگاه شیخ چگونه است؟

به نظر شیخ، مرجِّحات و وجوه جمع، کدام است؟

گزیده کتاب مبانی رفع تعارض اخبار

عام و خاص از اموری است که از نظر عرف، تعارضی ظاهری و صوری دارد که به مجرد جمع میان آن دو، این تعارض مرتفع می‌گردد. مراد از عام، لفظی است که در مفهوم خود، جمیع مصادیق و افرادی را دربرمی‌گیرد که شایستگیِ انطباق بر آن ها را دارد. در نتیجه، حکم برای همة این مصادیق ثابت است.

 مراد از خاص، لفظی است که برخی مصادیق انطباق‌پذیر را شامل می‌شود، و یا حکمی است که بعضی از افراد موضوع خود، یا متعلق خود را دربرمی‌گیرد. هر چیزی که دامنه و دایرة شمولِ عام را محدودتر و کوچکتر کند، مخصّص، و این، در اصطلاح علم اصول، تخصیص یا حمل عام بر خاص نامیده می‌شود. بنابراین، تخصیص عبارت است از خارج ساختن بعضی از افراد و مصادیق موضوع عام از شمول حکم با حفظ موضوع، مثل خارج ساختن علمای فاسق از تحت وجوب احترام عالمان.