کتاب زاینده رود در بستر حقوق محیط زیست pdf
معرفی کتاب زاینده رود در بستر حقوق محیط زیست
کم‌آبی مناطق مرکزی ایران و خشکی زاینده‌رود به‌عنوان شاهرگ حیاتی این مناطق، یکی از اصلی‌ترین مشکلات امروز کشورمان است، زاینده رودی که قرن‌ها سرچشمه حیات و رشد در مرکز ایران زمین بوده، سال‌هاست بر اثر بی‌توجهی و دخالت بی‌حساب و کتاب در نظام طبیعت، گرفتار خشکی شده، جریان دوره‌ای، نه دائم این رودخانه مشکلات متعددی برای محیط زیست، پوشش گیاهی و گونه‌های جانوری ، بخش کشاورزی و تامین آب آشامیدنی ایجاد کرده است.حیات و سرزندگی فلات مرکزی ایران که دارای آب‌وهوای خشک و نیمه‌خشک است، وابسته به این رودخانه بوده و به همین جهت می‌بایست توجه شایسته‌ای به حوضه آبی زاینده‌رود مبذول شود.با توجه به این موضوع، در این کتاب سعی بر آن است تا با شناسایی چالش‌های مختلف فراروی حوضه آبی زاینده‌رود، نقش هر کدام از آن‌ها در وضعیت امروز زاینده‌رود مشخص شده و تدبیر مناسب با آن اندیشیده شود. به نظر می‌رسد چالش‌های حقوقی، مدیریتی و زیست‌محیطی پیش روی حوضه آبی زاینده‌رود از اصلی‌ترین چالش‌های امروز رودخانه زاینده‌رود است و بارگذاری‌های غیرقانونی و غیرمجاز، استقرار صنایع بزرگ مانند فولاد مبارکه و ذوب‌آهن و پتروشیمی، مسائل مرتبط با آمایش سرزمین و نحوه قرارگیری جمعیت در این حوضه آبی، خشکسالی و همچنین چالش‌های مربوط به عدم تغییر الگوی کشت با توجه به کمبود منابع آبی ازجمله این چالش‌ها به شمار می‌آیند.
این پژوهش که روش تحقیقی آن توصیفی تحلیلی است، بر آن خواهد بود که علاوه بر شناخت پیشینه تاریخی، وضعیت جغرافیایی و ارزش زیست‌محیطی رودخانه، به کمک اصول حقوق محیط زیست همچون اصل توسعه پایدار، اصل پیشگیری و اصل عدالت زیست‌محیطی مسائل زیست‌محیطی مرتبط با رودخانه زاینده‌رود را بررسی کرده و به آن‌ها بپردازد. به نظر می‌رسد علی‌رغم وضع قوانین و مقررات و صدور آرای قضایی متعدد؛ ازجمله قانون توزیع عادلانه آب، هیچ‌گونه اراده جدی برای مقابله با چالش‌هایی که به آن اشاره شد، وجود ندارد.
نظر به مطالب فوق، می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که اصلاح حکمرانی آب، جلوگیری از بارگذاری‌های جدید و غیرقانونی، عملی شدن وعده‌های مسئولان مبنی بر احداث تونل سوم کوهرنگ و بهشت‌آباد، انتقال تدریجی صنایع به شهرهای دیگر و جلوگیری از توسعه آن‌ها در اصفهان و همچنین تغییر الگوی کشت با توجه به مسائل خشکسالی و تغییرات اقلیمی از ضروری‌ترین اقداماتی است که می‌توان برای احیای رودخانه زاینده‌رود در دستور کار داشت؛ در غیر این صورت و چنانچه به قید فوریت این موارد انجام نشده و رودخانه احیا نشود، به مرور زمان کل کشور درگیر بحران‌های زیست‌محیطی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی خواهد شد.
