کتاب روزشمار 15 خرداد 1342 (جلد دوم) به شرح رویدادهای نیمه نخست خرداد 1342 می پردازد. در آن چند روز، حوادثی روی داده است که از جنبه های سیاسی، اجتماعی و دینی، کانون توجهات عموم بوده است. البته همین حوادث، خود برایند رویدادهای چند ماه گذشته بود. بویژه اتفاقاتی که از نیمه دوم سال 1341 آغاز شده بود:
تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی که پس از حدود دو ماه لغو شد. انجام اصلاحات ارضی که پیش از آن باید بومی سازی می شد. برگزاری رفراندومی که برخلاف عنوان «انقلاب سفید»، بحث برانگیز و ناگهانی بود. جبهه گیری های سختگیرانه و سخنرانی های تند و توهین آمیز محمدرضا پهلوی اجرای برنامه هایی که روز به روز فعالیت های تبلیغی و اجتماعی روحانیون و طلاب علوم دینی را محدودتر می ساخت.
یورش به مدارس دینی در قم، تبریز و مشهد، و ضرب و شتم طلاب که در عمل متولیان امور دینی را به مقابله فرامی خواند. فعالیت های افشاگرانه مراجع تقلید، وعاظ و روحانیون پرشمار در شهرهای بزرگ و کوچک که مساجد و منابر متعددی را به عنوان مؤثرترین و رساترین شبکه پیام رسانی در اختیار داشتند.
جملگی از نشانه هایی به شمارمی رود که حوادث خرداد 1342 را به وجود آوردند. اما آنچه بر محتوای این حوادث افزود و بر آن ها روحی تازه دمید، همزمانی وقایع با ماه محرم بود که در فرهنگ شیعه ایرانی، رنگ و بویی شورانگیز دارد.