کتاب فارسی شکر است

داستان «فارسی شکر است» اوّلین داستان مجموعة «یکی بود و یکی نبود» و اوّلین داستان از جمال­زاده است. دارای چهار تیپ اصلی راوی، رمضان، شیخ و فرنگی مآب است. هدف داستان بیان کردن اهمّیّت زبان فارسی و بیان تأثیر زبان و فرهنگ بیگانه بر این زبان است که باعث می­شود مردم کم کم زبان همدیگر را نفهمند. جمال­زاده این هدف را این گونه بیان کرده است: «در این داستان می­خواستم به هموطنانم بگویم که اختلاف تربیت و محیط دارد زبان فارسی را، که زبان بسیار زیبا و شیرینی است، فاسد می­سازد و استعمال کلمات و تعبیرات زیاد عربی و فرنگی ممکن است کار را به جایی بکشاند که افراد و طبقات مختلف مردم ایران کم کم زبان یکدیگر را نفهمند.». وی با عربی و زبان­های لاتین مشکلی ندارد، بلکه بر این باور است آن چه به زبان فارسی آسیب می­رساند کم سوادی افراد فاضل نمایی است که ناآگاهانه شیفتة این زبان­ها گشته ­اند و درک ناکافی از آن زبان و سواد اندک آنان در کنار تظاهر آنان به دانایی موجب لطمات جبران­ ناپذیری به زبان گشته است؛ از این­رو شیخ را نمایندة تیپ درس خواندگان قدیم و فرنگی مآب را نمایندة تیپ درس خواندگان جدید با ویژگی­های یادشده معرفی می­کند...