در آموزه های اسلامی بر ضرورت معرفت امام زمان(ع) تأکید زیادی شده و در روایاتی که شیعه و اهل سنت به شکل متواتر از پیامبر اعظم(ص) نقل کرده اند، نشناختن امام زمان برابر با مرگ در حال جاهلیت یا مرگ در حال کفر و نفاق و گمراهی دانسته شده است.
اما با وجود این همه تأکید، پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص)، مسلمانان تکلیف خود در این زمینه را به خوبی ادا نکردند. گروهی در تشخیص مصداق روایات معرفت امام زمان و تعیین امام زمان خود به خطا رفتند و این روایات را بر کسانی منطبق کردند که به هیچ روی شایستگی امامت مسلمانان را نداشتند و گروهی دیگر هم با وجود تشخیص درست مصداق این روایات و شناختن امامان واقعی زمان خود، نتوانستند چنانکه شایسته است ویژگی های معنوی این امامان و جایگاه آنان در عالم تکوین و تشریع را بشناسند.
بر این اساس، می توان گفت موضوع معرفت امام زمان، با وجود شهرت و مقبولیت ظاهری آن در میان مسلمانان، موضوعی است مهجورمانده که عموم مسلمانان و حتی شیعیان که خود را پیرو امامان معصوم(ع) می دانند، شناخت چندانی از ژرفا، گسترده و وجوه گوناگون آن ندارند.