کتاب تنگسیر را بسیاری شاهکار صادق چوبک می دانند. داستانی بر مبنای عدالت خواهی و سر به شورش برداشتن مردی که در تنگنای رذالت های معتمدین یک شهر، حاصل عمری زحمتش بر باد رفته می بیند و چون هیچ مرجعی را برای دادخواهی نمی یابد تحمل این ننگ را نمی کند. سلاح بر می گیرد و همه آنان که سال ها تحقیرش کرده اند مجازات می کند.
رمان تنگسیر، داستان ظلمی است که نهایتاً سبب انتقام گیری و مبارزه ای فردی علیه بی عدالتی اجتماعی موجود می شود. داستان در فضایی کاملاً بومی تعریف می شود، تماماً با لهجه و اصطلاحات بومی منطقه ای به نام تنگسیر در بوشهر. «زار محمد» قهرمان داستان برای پس گرفتن طلبش از سوداگر و وکیل و حاکم شرع و دلال که همگی با همدستی پول او را بالا کشیده اند شخصاً اقدام به احقاق حق می کند.
یکی از معدود داستان هایی است در ایران که سبب پیوند کتاب و سینما شده است. چوبک روان می نوسید با ذکر دقیق جزئیات که تمام داستان در ذهن مخاطب شکل می گیرد.
صادق چوبک در ۱۲ تیرماه ۱۲۹۵ در بوشهر متولد شد.
بیشتر آثار چوبک درمورد فقر خدا و دین ستیزی می باشد. او می کوشد با عریان کردن حقیقت به طرح تمایلات جنسی و طبقه مستضعف جامعه بپردازد. عده ای از منتقدان او را ناتورالیسم و عده ای او را نویسنده رئالیسم می دانند.
رمان تنگسیر با آمیزه ای از رگه های اجتماعی و سنن مردم تنگستان، برشی تاریخی از اواخر دورهٔ قاجار است.
تنگسیر، به مردی و زنی از مردم تنگستان که از توابع دشتستان است گفته می شود. در این رمان نیز یک تنگسیر بی نشان و پابرهنه ای را داریم که بومی ها “زارمحمد”ش می گویند و در بوشهر دکان جوفروشی دارد و هر روز، آفتاب نزده از دهکدۀ ”دواس” با پای پیاده راه می افتد می رود سر کارش و شبانه که هوا خنک است باز می گردد. از زوایای ذهن شخصیت اصلی داستان و تک گویی های درونی وی، زندگی تنگسیر مرور می شود.
کنگره :
PIR۸۰۱۲ /و۲۳ت۹ ۱۳۹۵