کتاب تحول خانواده در بستر مدرنیته pdf

منصوره لولاآور و محمدامین کشاورز در کتاب تحول خانواده در بستر مدرنیته، با توجه به صنعتی شدن جوامع امروزی به یکی از مهم ترین مسائل دنیای معاصر، یعنی تحولات خانواده تحت تأثیر فرهنگ مدرنیته ی غرب پرداخته اند.

پرداختن به موضوع تحول خانواده از منظر مدرنیته، به لحاظ تاریخی سابقه ی زیادی دارد. اگر غرب را یک حوزه فرهنگی با خاستگاه اروپایی در نظر بگیریم، آنگاه حوزه ای به وسعت تمام اروپا، آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزلند، مدنظر خواهد بود.

خانواده همچون سایر نهادهای اجتماعی در طول تاریخ حیات خود گاه دچار تحولات آهسته و گاه تغییرات سریع و شتابان بوده است. درباره ی اینکه خانواده ی زن و شوهری نخستین شکل خانواده است یا از تجزیه ی گروه های خانوادگی بزرگتر پدیدار شده و ثمره انقلاب صنعتی است بحث بسیار شده، اما به طور کلی می توان گفت که تحول خانواده در دوران جدید با صنعتی شدن اروپای غربی آغاز شد.

در این کتاب، نویسنده به بحث و بررسی مدرنیته و ایجاد تحول در خانواده ها می پردازد و ذکر می کند که خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که اندیشمندان، پیدایش آن را با ظهور مالکیت فردی هم زمان دانسته اند. این نهاد از دیرباز اولین و مهم ترین بستر اجتماعی شدن فرد و فراگیری آموزه ها، ارزش ها و هنجارهای اجتماعی بوده و کارکردهای فراوان آن از سده های گذشته تا کنون، منجر به قوام و دوام آن شده است.

در بخشی از کتاب تحول خانواده در بستر مدرنیته می خوانیم:

یافته های تحقیق که برآمده از 40 مصاحبه عمیق و متمرکز با کنش گران اجتماعی به عنوان اعضای خانواده ها می باشد و پردازش تفسیری که بر روی آن ها به عمل آمده است، ما را در پاسخگویی به پرسش های تحقیق یاری می رساند. اولین سوال، فاصله گیری خانواده ایرانی از جایگاه سنتی و جایابی امروزی آن را به پرسش کشیده است. اغلب پاسخگویان، ویژگی های خانواده سنتی و مدرن را محور اصلی بحث خود قرار داده اند که این داده ها امکان صورت بندی و تیپولوژی خانواده ها از منظر کنش گران اجتماعی را برای ما فراهم نموده است.

مقولات به دست آمده در مراحل چندگانه کدگذاری داده ها، محورهای اصلی مقایسه میان سه تیپ خانواده های: سنتی، نیمه مدرن و مدرن را تشکیل داده است. امّا پیش از ارائه این تیپولوژی، ضروری به نظر می رسد ابتدا ویژگی های خانواده سنتی و مدرن را از منظر ادبیات نظری تحقیق به تصویر درآوریم.

در ادبیات نظری، خانواده مدرن با ویژگی های متعددی تعریف شده است. اهم این ویژگی ها عبارتند از:
تشکیل خانواده بر پایه گزینش شخصی همراه با عشق رمانتیک،
ظهور و بروز فردگرایی عاطفی،
سهولت طلاق،
فراهم شدن امکان اشتغال زنان در مشاغل درآمدزا،
ریسک گریزی و تن ندادن به مسئولیت ازدواج،
اهمیت یافتن رضایتمندی از ازدواج و زندگی خانوادگی،
تأکید بر ارزش های برابری اهمیت و صداقت،
تبدیل شدن خانواده به واحد مصرفی،
افقی شدن هرم قدرت،
ارزشمند دانستن فرزندان و قائل شدن به حقوق فراوان برای آن ها،
دگرگونی نقش های زن و شوهری و مذاکره درباره نقش ها،
قواعد و مسئولیت ها،
ظهور دموکراسی عاطفی بر مبنای تساوی،
ارتباط و اعتماد،
مشروعیت رفتار آزاد،
تکثر اشکال خانواده،
آزادی و رهایی یافتن روزافزون زنان و...