کتاب روانشناسی بیماری های همه گیر (کرونا) نوشتهٔ استوین تیلور است و با ترجمه نرگس شفاف در انتشارات کتابستان معرفت منتشر شده است.
این کتاب بر عوامل روانشناسی تمرکز میکند که به میزبان و تعاملات محیط-میزبان در پاندمی بستگی دارند. بهسادگی میتوان گفت در پاندمیِ بیماریهای عفونی، صرفاً عامل عفونی از طریق «حشرات» منتقل نمیشود. واکنشهای روانشناسی جامعه به عفونت نقش مهمی هم در انتشار و هم مهار بیماری در پاندمیها دارد، و میزان پریشانی عاطفی و ناهنجاری اجتماعی به طور گستردهای اتفاق میافتد. وقتی افراد در معرض تهدید عفونت هستند، واکنشهای بسیار متنوعی از خود نشان میدهند. پیچیدگیهای واکنش آنها باید برای درک روانشناسی پاندمیها در نظر گرفته شود.
هدف این کتاب، کشف این موضوعات با مرور علمی و تاریخی، و همچنین مطالعۀ موردی منابع گوناگون است، از جمله منابع تاریخی و پروندههای بالینی. همچنین نویسندۀ این کتاب پیامدهای بهداشت عمومی برای ارزیابی و نشان دادن پریشانی عاطفی در رابطه با پاندمی، و مشکلات اجتماعی یا رفتاری مربوط به پاندمی، مثل عدم رعایت برنامههای واکسیناسیون را نیز بررسی میکند.
تمرکز این کتاب بر پاندمی آنفولانزا است؛ چون آنفولانزا منبع محتمل پاندمی بعدی است. با این حال، یافتههای شیوع سایر بیماریها مثل سندرم تنفسی شدید (SARS)، طاعون بوبونیک، بیماری ویروس ابولا و... هر جایی که مرتبط به بحث باشند بحث و بررسی میشوند.
برخی افراد در برابر استرس مقاوم هستند، اما بسیاری از بازماندگانِ رویدادهای پر از استرس، احتمالاً علائم ناخوشایند روانشناختی را بروز خواهند داد. با این حال، طی پاندمی بعدی، بسیار از افراد میترسند و برخی دیگر بهشدت میترسند. «ردپای» روانشناسی احتمالاً بزرگتر از «ردپای» پزشکی خواهد بود. به این معنا که اسرار روانشناسی پاندمی بعدی احتمالاً رسمیتر بیان خواهد شد و گستردهتر و و ماندگارتر از تأثیرات صرفاً جسمیِ عفونت خواهد بود. در حین شیوع ابولا ۲۰۱۴- ۲۰۱۵ در آفریقای غربی دیده شد که در آن «همهگیری ترس» بدتر از خود همهگیری در افراد مبتلا شده بود. ترس عمومیشدید از ابولا حتی در ایالات متحده هم دیده شد با اینکه در آنجا مورد ابتلا خیلی کم بود و خطر سرایت خیلی کمی هم وجود داشت.
موقعیت مشابهی در شیوع سارس سال ۲۰۰۳ وجود داشت. گرچه سارس برای افراد مسن و افرادی که به لحاظ پزشکی ضعیف بودند خطرناک بود، اما تاثیر روانشناختی سارس بسیار بیشتر از تاثیر پزشکی در بسیاری از افراد مبتلا بود. در برخی افراد، تاثیرات روانشناختی سارس بعد از اینکه افراد بهبود یافتند هم ماندگار بود؛ در ادامه به آن خواهیم پرداخت.از آنجا که بسیاری از افراد احتمالاً پریشانی عاطفی را طی پاندمی بعدی تجربه خواهند کرد، این موضوع پیچیدهتر خواهد بود. چگونگی واکنش به نشانههای روانشناختی مثل تهدید بیماری یا ابتلای واقعی یک پاندمی در افراد مختلف متفاوت است. واکنشها ممکن است شدید باشند و طیف آن میتواند نسبت به میزان کشندگی شامل ترس تا بیتفاوتی متغیر باشد. در سویی از این طیف، برخی از افراد به وضوح آن را نادیده میگیرند یا خطرها را انکار میکنند و در رفتارهای بهداشتی توصیهشده نظیر واکسیناسیون، اقدامات بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی شرکت نمیکنند.