کتاب روحانیت و اندیشه‌های چپ در ایران معاصر نوشتۀ محمد صدرا است که توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. اثر حاضر به بررسی تعامل دو سنت رقیب، مهم و تأثیرگذار اسلامی‌ به نمایندگی روحانیان و چپ مارکسیستی با استفاده از الگو و مفاهیم اساسی کسانی چون مک اینتایر و تیلور که تحت عنوان «جماعت‌گرایان» از آنان یاد می‌شود؛ می‌پردازد.

این بررسی به لحاظ تاریخی تأکید خود را بر ظهور ارانی در ایران تا شکل‌گیری انقلاب اسلامی ‌نهاده است. با ورود دکتر تقی ارانی (1318 - 1282) به ایران، دورۀ جدیدی از تماس و چالش این دو سنت که به مراتب عمیق‌تر از قبل بود، آغاز گردید. تلاش علمی ‌ارانی به ویژه با انتشار تئوری‌های علم و پسیکولوژی و ماهنامه دنیا (1314 - 1312)، در نهایت سویه‌ای سیاسی داشت و به دنبال استقرار نظام جایگزین سیاسی چپ در ایران بود.

متناسب با شیوه‌ای که سنت چپ برای دستیابی به قدرت سیاسی جامعه در پیش گرفته بود، سنت روحانیت نیز با فراخوانی منابع و ذخایر علمی‌ خویش، در صدد دفاع برآمد. تلاش برای مقابله با مارکسیسم و چالش روحانیت با آن، سرانجام در چهار حوزۀ کلامی، فلسفی، اقتصادی و سیاسی تمرکز یافت. این امر موجب فعال شدن دو جریان اسلامی ‌سیاسی در کشور گردید. پدیده‌ای که امروزه با عنوان کلی اسلام سیاسی بدان اشاره می‌شود. به عبارت دیگر، پیامد رواج مارکسیسم در ایران، از یک سوی به تولید متون دینی سیاسی توسط روحانیون مراکز دینی سنتی انجامید؛ و از سوی دیگر موجب پیدایی جریان چپ اسلامی ‌گردید. این کتاب، به طور ویژه به مورد اول می‌پردازد و تحلیل رابطۀ چپ اسلامی‌ با مارکسیسم را به پژوهش‌های مستقل دیگر وامی‌نهد.

برشی از کتاب روحانیت و اندیشه‌ های چپ در ایران معاصر

ارزش‌ها، هنجارها، فضائل و خیرهای جمعی و فردی که با تاریخی خاص در طی دوره‌های مختلفی از زندگی در جامعه‌ای خاص تحت عنوان فرهنگ روحانیت شکل گرفته است، میراث ارزشمندی است که با عضویت هر فرد در جماعت روحانیت در قالب مجموعه‌ای گوناگون از دیون و مواریث، وظایف و انتظارات به او منتقل می‌گردد و مفروضات زندگی او را تشکیل می‌دهد.

صفحات کتاب :

403

کنگره :

‫‬‭DSR۱۳۱۱‏

دیویی :

‏‫‬‭۹۵۵/۰۷۴

کتابشناسی ملی :

۵۷۰۱۷۹۶

شابک :

978-964-00-2038-8

سال نشر :

1398