کتاب هنر و آیین کشورداری در اندیشۀ ایرانی نوشتۀ محمدرضا حافظنیا و ابوالفضل کاوندی کاتب است که توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. با توجه به تأثیر اندرزنامههای سیاسی در تاریخ، جغرافیا، سیاست و اجتماع ایرانی و ترجیح آن نسبت به فلسفیاندیشی سیاسی ایرانیان و مسلمانان و با توجه به ناکافی بودن پژوهشها و تقسیمبندی نشدن و حتی شناخت ناکافی مجموعه این آثار، مطالعه و واکاوی آنها اهمیت دارد.
این آثار میتوانند به عنوان الگوهای بومی سیاسی اندیشی در حوزه کشورداری ضمن آشنایی با داشتههای فکری، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، تاریخی و جغرافیایی، زمینههایی برای ترسیم الگوهایی از توسعه و کشورداری بومی را فراهم سازند؛ چرا که اندرزنامه نویسی روشی ادبی درباره کشورداری و حفظ قدرت سیاسی است.
در این روش علما، ادیبان، وزرا و کاردانانی که حکومت و مناسبات سیاسی را میشناسند، ایدهها و خواستها و برداشتهای حکومت و مردم را در بهبود اوضاع کشور ارائه میدهند. به کار بردن زبان نرم و لطیف و البته در اشکال گوناگون نظم و نثر، بیان دیدگاهها از دید خود، جامعه یا حکومت، حاکم محوری و ارتباط میان حاکم و مردم، از ویژگیهای این آثار است. به عبارت دیگر اندرزنامهها - خواستها، اهداف، ایدهها و امیال نخبگان سیاسی فرهنگی و اجتماعی جامعه در برخورد با حکومت است. لازم است تا با مطالعه و بررسی متون کهن اندرزنامههای سیاسی ایران، ایدهها و اهداف و الگوهای کشورداری در این متون شناسایی شوند.
ریاست در مدینۀ فاضله نیاز به تأیید الهی دارد و آن شخص را در عبارت قدما ملک علیالاطلاق گفتهاند و احکام او را صناعت ملک و در عبارت محدثان او را امام و فعل او را امامت و افلاطون او را مدبر عالم خواند و ارسطاطالیس انسان مدنی یعنی انسانی که قوام تمدن بر وجود او امثال او صورت بندد. از اینجا خواجه به اندیشۀ سیاسی تشیع و بهنوعی نیز میتوان گفت، اندیشۀ فرهایزدی ورود پیدا میکند که تأیید امام را تنها متوجه خداوند میداند.