کتاب تاریخ شیعه در لبنان (جلد دوم) pdf
کوچ اجباری شیعیان از جبل لبنان
معرفی کتاب تاریخ شیعه در لبنان (جلد دوم)
کتاب تاریخ شیعه در لبنان [تاریخ‌الشیعه فی لبنان] را سعدون حماده تاریخدان معروف لبنانی به رشته تحریر درآورده و در سال 2008 توسط انتشارات دارالخیال لبنان به چاپ رسیده است. انتشارات امیرکبیر نیز پس از خرید امتیاز انتشار ترجمه فارسی این کتاب از ناشر لبنانی، ترجمه جلد اول و دوم این کتاب را چاپ و روانه بازار کرده است.
ادیان و مذاهب گوناگونی در دل کشور لبنان جای گرفته‌اند. شیعیان در این منطقه استراتژیک نقش پررنگی داشته و دارند. برخی ریشه‌های تشیع در این منطقه را به ابوذر غفاری می‌رسانند. آثاری منسوب به این شخصیت نیز در جنوب لبنان وجود دارد. با توجه به اینکه تجربه تاریخی شیعیان از روایت ملی لبنان حذف شده و مورخان مسیحی معاصر که تخصص‌شان عرضه حوادث است، سیره شخصیت‌های مقدس شیعه را از تفاصیل تاریخ لبنان کنار گذاشته‌اند، پژوهش در عرصه تاریخ شیعه در این کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. کتاب پیش‌رو پنجره‌ای نو را نسبت به آنچه که بر شیعیان به ویژه در طی دوران مملوکی و عثمانی در لبنان و شام گذشته است، می‌گشاید؛ دورانی آکنده از تلخی‌ها و کشمکش‌ها که پیروان این مذهب با آن روبرو بوده‌اند و حتی این امر بر شرایط کنونی لبنان به شکل مستقیم و غیرمستقیم تأثیرات خود را بر جای گذاشته است؛ به ویژه آنکه تا پیش از نگارش این کتاب عمده کتاب‌های تاریخی که پیرامون تاریخ لبنان نگاشته شده است، نسبت به نقش شیعیان و موجودیت آنها بسیار بی‌تفاوت عمل کرده، گویی که تنها مسیحیان و دروزیان مالکان این سرزمین بوده‌اند.
این کتاب علاوه بر آنکه به یک سیر تاریخی روان در خصوص زندگی شیعیان در بلاد لبنان به بررسی مناطق تحت سیطره و سکونت آنها، جنگ‌ها و نزاع‌هایشان با حکومت عثمانی و دیگر طرف‌ها و همچنین برخی امور تفصیلی‌تر دیگر پرداخته است و می‌تواند برای پژوهشگران عرصه سیاست خاورمیانه، غرب آسیا و به شکل تخصصی‌تر علاقه‌مندان سیاست معاصر لبنان نیز کمک‌کننده و جالب‌توجه باشد؛ چرا که حضور شخصیت‌هایی چون امام موسی صدر، جنبش امل و حزب‌الله لبنان در قرن بیستم به عقیده اینجانب با مبارزات شیعیان در قرن‌های پیشین برای حفظ کیان تشیع در این سرزمین و همچنین فشارهایی که شیعیان در دوران مملوکی و عثمانی با آن مواجه بوده‌اند با آنچه که آنها در عصر جدید از غربی‌ها به‌ویژه فرانسوی‌ها و بعدتر رژیم صهیونیستی روبرو شده‌اند، بی‌شباهت نیست و در هر دو عصر تمام تلاش مخالفان بر این بوده است که شیعیان از صحنه سیاست لبنان محو شوند.
جلد اول کتاب تاریخ شیعه در لبنان با عنوان فرعی حکومت شیعی در ایران با ترجمه سیداحمد کریمی‌حقیقی منتشر شده است. جلد اول این کتاب تاریخی شامل پنج باب است. در باب اول به مبحث «شیعه در دولت عثمانی» پرداخته شده و در باب دوم «لبنان شیعی در قرن 16» مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در سه باب دیگر نیز به توضیح موضوعات «حکومت شیعی در لبنان»، «حکومت شیعی در بقاع» و «حکومت شیعی در جبل عامل» پرداخته شده است.
جلد دوم کتاب تاریخ شیعه در لبنان با عنوان فرعی کوچ اجباری شیعیان از جبل لبنان با ترجمه سیداحمد کریمی‌حقیقی منتشر شده است. جلد دوم این کتاب شامل دو باب در رابطه با حکومت شیعی در جبل لبنان و کوچ اجباری شیعیان از جبل لبنان است.
کتاب تاریخ شیعه در لبنان به تاریخ مفصل شیعه در لبنان در دوره عثمانی و پس از آن پرداخته و در واقع پایه اصلی این اثر، پایان‌نامه دکترای سعدون حماده بوده که در سال ۱۹۶۸ در دانشگاه پاریس از آن دفاع کرده است. یکی از ابتکارات نویسنده این است که مجموعه‌ای متناسب از نقشه‌های جغرافیایی، جداول، تصاویر اشخاص و امکنه و اسناد خطی و دست‌نوشته‌ها و... را در مباحث گوناگون کتاب، به‌مناسبت آورده است.
گزیده کتاب تاریخ شیعه در لبنان (جلد دوم)
پاشا نقشه جدیدش را در پی ضیافتی که برای بزرگان قلمرو خود برگزار کرده بود، اجرا کرد؛ از جمله افرادی که در این ضیافت حضور داشتند، شیخ ابوطاهر بن الحاج یوسف، ابو عساف مدلج بن شریف، حاج باز بن ابی رعد و دیگر شخصیت‌های عرب بودند. او دو شیخ زندانی یعنی احمد و محمد را آورد و آن ها را کشت و شایعه کرد که مسئولیت کشتن آن دو بر دوش عرب‌زادگانی است که در ضیافت او بوده‌اند، اما سناریوی پاشا ناکام ماند و در تحقق اهداف خود شکست خورد و موجی از شورش و اعمال خشونت‌آمیز را در پی داشت.
زمانی که خبر قتل این دو شیخ انتشار یافت، آل حماده و یارانشان برانگیخته شدند و اوضاع رعایا دگرگون شد و دوستان آن ها بر جبیل، بترون و جبه شوریدند و انقلابی علیه سلطه والی در دیگر نواحی به راه افتاد. در جبیل سیزده تن کشته شدند و روستاهای بسیاری در بترون ویران شد و حصرایل و حصرون در جبه در آتش سوختند. مردم نیز در میان شورشیان و مطیعان در هراسی عظیم افتادند.
