کتاب آمریکا چگونه آمریکا شد نوشته فرانک ال. شوئل کتاب ارزشمند و جالبی است که توسط ابراهیم صدقیانی ترجمه و در انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است.
آمریکا چگونه آمریکا شد تاریخ عمومی ایالات متحده آمریکاست و روایت مختصری از چگونگی تشکیل کشوری به این نام و مسیری که این کشور در عمر نهچندان طولانیاش طی کرده، به مخاطب عرضه میکند. نویسندهاش پژوهشگری فرانسوی بود (مرگ به سال ۱۹۸۲ میلادی) که سالهای طولانی در آمریکا مطالعه و تدریس کرد، در رشته زبانشناسی چهرهای معتبر بود و دانش بسیاری درباره تاریخ سیاهان و بردهداری در ایالات متحد داشت. نگاهش به آمریکا، نگاهی مثبت است، اما انحرافات و نادرستیها را نیز ناگفته نمیگذارد. تاریخ این کشور را تجربهای بزرگ در نظر میگیرد و میکوشد این تجربه را، با دقت و وسواس – با همه خطاها و کامیابیهایی که در آن جای میگیرد – بهدرستی بررسی کند.
البته از آنجا که کتابش تاریخی عمومی است، بر حوادث و جزییات تغییر و تحولات نمیماند و در روایت هر رویداد یا دگرگونی به توضیحی مختصر و حتی گاهی به اشارهای کوتاه بسنده میکند. از جمله دوره ریاستجمهوری آبراهام لینکلن را در کمتر از سه صفحه جمع میکند و روایت چهار سال جنگ داخلی آمریکا میان ایالاتهای شمالی و جنوبی را بیشتر از دو صفحه کش نمیدهد. البته تأثیر و پیامدهای این جنگ در اقتصاد و جامعه آمریکا را به تفصیل بررسی میکند و در بحثی نسبتاً جامع و کامل به جستجوی نتایج بلندمدت و میراث آن برای نسلهای بعدی مردم ایالات متحد میرود.
شوئل در آمریکا چگونه آمریکا شد بیشتر به حوادث سیاسی و تغییر و تحولات اقتصادی توجه دارد، اما از آنچه در جامعه و میان مردم ساکن در ایالات متحد میگذشت، نیز غفلت نمیکند. در بخشهایی از کتاب به مشکلات فرودستان، به ستمهایی که سرخپوستها و سیاهپوستها متحمل میشدند و تحقیر و تبعیضی که عموم مهاجران تحمل میکردند، میپردازد.
کتاب آمریکا چگونه آمریکا شد هم کتابی خواندنی است و هم اطلاعات بسیار مفیدی از تاریخ ایالات متحد به خوانندهاش ارائه میدهد. درست است که چند دهه از انتشار آن به زبان اصلی و نیز چاپ نخست ترجمه فارسی آن میگذرد، اما هنوز کتاب قابلاعتنایی است و گذشت زمان، درستی اطلاعات و تحلیلهایش را مخدوش نکرده است. این کتاب برای کسانی که علاقهمند به شناخت تاریخ آمریکا هستند، در قیاس با عناوین دیگر موجود در بازار کتاب کشورمان، بهترین پیشنهاد است. این کتاب از آن جنس کتابهاست که کنجکاوی خواننده را تحریک میکند و او را به مطالعه و جستجوی بیشتر سوق میدهد.
اگرچه جنگ، این آثار وحشتناک را در جنوب از خود به جا نهاده بود و هرچند برای بسیاری از ویرجینیاییها و اهالی لوئیزیانا به قول یکی از شعرای آن زمان، زندگی در مبارزه با مرگ خلاصه میشد، در عوض منحیثالمجموع کشور چندان زیان ندیده بود. بهعلاوه، جنگ موجب توسعه اقتصادی گشته و بهرهبرداری از منابع عظیم کشور را تسریع کرد و توسعه صنایع بزرگ را در مسیر ترقی انداخته و سرمایهگذاریهای بانکی را رونق بخشیده بود.
مبالادت بازرگانی با کشورهای خارج نیز توسعه یافته و موجب اختراعات مکانیکی عظیمی گردیده بود که این خود عامل مهمی برای افزایش تولیدات صنعتی و کشاورزی به میزان غیرقابلتصور به شمار میرفت.