کتاب پلها و تونلها جلد نهم از مجموعه دانستنیهای کودکان و نوجوانان ترجمه عبدالخلیل حاجتی کاری از انتشارات امیر کبیر می باشد.
در این جلد از مجموعه اطلاعاتی در مورد تاریخچه ساخت پل و تونل، انواع پلها، کارایی و ویژگی هر کدام از انواع پلها، نحوه احداث تونلها و هدف از احداث آنها، قسمتهای مختلف یک تونل، مراحل ساخت یک پل و یک تونل و سایر اطلاعات مختلف در زمینه پلها و تونلها ارائه شده است.
در گذشتههای دور، انسان از وجود صخرههای درون آب و درختانی که در آب افتاده بودند، استفاده میکرد تا از رودخانه عبور کند. ولی بعدها یاد گرفت صخرهها و تنه درختان را در همان جایی قرار دهد که میخواست گذر کند.
در تاریخ زندگی بشر نخستین تونل برای آوردن آب از زیر زمین احداث شد. برای این کار، ابتدا حفرهای را در داخل حصار شهر میکندند و سپس آن را تا رسیدن به سرچشمه آب، ادامه میدادند. به این ترتیب، حتی موقعی هم که شهر در محاصره دشمن بود، اهالی شهر میتوانستند به آب دسترسی داشته باشند.
پلهای آهنی یک ردیف تیر آهن مستقیم دارند که بر روی دو ستون یا پایه قرار میگیرد. پلهایی که فقط با یک ردیف تیر آهن ساخته میشوندف به پلهای یک دهنه معروفند.