کتاب همسایه انقلاب (یادنامه شاعر مردمی انقلاب اسلامی مرحوم میرزاعلی زیرک) به اهتمام روحالله رشیدی توسط انتشارات راهیار منتشر و راهی بازار نشر شده است. بخش اول کتاب همسایه انقلاب، مروری بر زندگی مرحوم زیرک است. فصل دوم هم بخشی از اشعار ترکی و فارسی این شاعر انقلاب را شامل میشود و در فصل پایانی کتاب نیز تصاویر و اسناد فعالیتهای میرزاعلی زیرک چاپ شدهاند.
میرزاعلی زیرک، ۱۷ اردیبهشت سال ۱۳۱۷ در دامن پدر و مادری متدین، در «هریس» متولد شد. مردمانی هریس، در منطقه آذربایجان، به دیانت شهرهاند. اهالی هریس، کشاورزی و دامداری میکردند و روزگار میگذراندند. تغییرات اقتصادی اوایل دهه چهل، خیلی زود اثرش را در زندگی روستاییان این منطقه نیز نشان داد. پس از پایان خدمت سربازی، برای کمک به معاش خانواده، رفت تهران. در تهران، یکدکه اجاره کرد و به خریدوفروش مشغول شد. مدت کوتاهی پس از ازدواج، دست همسرش را گرفت و به تبریز بازگشت. مغازهای گرفت و لبنیاتی باز کرد. سپس لبنیاتی را به ساندویچی تبدیل کرد. بعد از آن هم مغازه ساندویچی را فروخت و کمی آن سوتر در همان حوالی، مغازه کوچکی خرید و بساط نوارفروشی برپا کرد.
نوارفروشی میرزاعلی هیچشباهتی به نوارفروشیهای دیگر نداشت؛ آنجا فقط نوار نوحه، روضه و سخنرانی مذهبی پیدا میشد. او خودش راه میافتاد در مجالس روضه و عزاداری و سخنرانی و نوار ضبط میکرد. بعد، همان نوارها را میآورد در مغازه تکثیر میکرد و میفروخت. کمکم مشهور شد. با رونق نوارفروشی، مأموران رژیم پهلوی به میرزاعلی و فعالیتش حساس شدند. با اینکه نمیتوانستند چیزی علیهاش پیدا کنند، اما بارها کَتبسته بردندش ساواک و شهربانی برای استنطاق و ادای توضیح. به چه اتهامی؟ «به اتهام فروش نوارهای مبتذل» !
با پیروزی انقلاب، فصل جدید حیات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی میرزاعلی در نقشها و تکالیف جدید آغاز شد... راهاندازی کتابخانه و تشکیل گروه سرود در مسجد، عرصه مهمی بود که بچههای مسجد با کمک و همراهی میرزاعلی گشودند. میرزاعلی، قریحه ادبی جوشندهای داشت. گروه سرود مسجد، به پشتوانه شعرهای آهنگین و حماسی میرزاعلی پا گرفت. شد شاعر انقلاب. شاعر همه روزهای انقلاب و نه شاعر ویترین و تریبون . بلندگو به دست، سینهاش را میداد جلو و سرش را بالا میگرفت و شعار میداد. شعارها را خودش میساخت... آن سالها، ضدانقلاب جریتر شده بود و چنگ به صورت انقلاب مردم میانداخت... میرزاعلی، در دل این التهابات، شده بود یکی از ارکان تهییج مردم علیه ضدانقلاب. با شعروشعارش، شور میداد و انرژی میبخشید...
شعر میرزاعلی، بیآنکه پیچیدگیهای فلسفینما و پیرایههای دلآزار شعرای پُرمدعا را داشته باشد، انعکاسدهنده صاف و ساده و صادق باورها و احساسات مردمی بود که با آنها زندگی میکرد... در کنار اینها، رویکردش در شعر، محدود و محصور به موضوعاتی صرفاً سیاسی نبود.
از ۲۹ بهمن و ۲۲ بهمن و ۱۲ فروردین و ۱۳ آبان گرفته تا شهدای ترور، جبهههای جنگ، مرام امام امت، مستضعفین، عدالتخواهی، نقد سیره مسئولان و دادخواهی مظلومین و... همگی در کلام او جایگاه داشت. اصلاً انقلاب را به تمام معنا، انقلاب میدانست. برای حفظ خط و اندیشه امام کوشا بود و جسور. بیواهمه انذار میداد به صاحبان قدرت و هزینهاش را هم میداد.