کتاب امید ناب دفتر پنجم از سلسله سخنرانیهای آیتالله حاج میرزا علی احمدی میانجیست که شرحیست بر فرازهایی از دعای ابوحمزهی ثمالی. محور این کتاب، بخش هایی از دعای شریف ابوحمزه ثمالی است و سایر مطالب ارائه شده از سوی ایشان، به عنوان توضیح آن بخش از دعا با بسط مطلب و ارائه آیات و روایات مربوط به مطلبی یا ذکر داستانی یا خاطرهای یا مطالب پیرامونی است که با هدف محوریِ ارائه مباحث اخلاقی ارائه شده است. دراین اثر، گاه مباحثی که بیشتر به هم مربوط بوده، از بخشی تفکیک و به بخش مربوط تلفیق شده تا بیشتر و بهتر مورد استفاده مخاطبان قرار گیرد. در ویرایش و تدوین این اثر، سعی در حفظ امانت و عدم تصرف در مطالب بوده و ویرایش انجام شده نیز با این مبنا صورت گرفته است؛ لیکن گاه برای تکمیل مطلب که یا به جهت پیاده شدن ناقص متن یا به لحاظی دیگر، ناتمام بوده، با الفاظی یا جملاتی کامل شده است و چه بسا اگر مطلبی مبهم یا ناتمام و غیر قابل ارائه بوده، حذف شده است.
در اینجا مرحوم علامه طباطبایی میفرمایند: گاهی انسان چیزی را از خدا میخواهد، ولی این خواستنِ زبانی، با خواستن واقعیاش مطابقت ندارد؛ مثلاً انسان در جیبش پول هست و میگوید: پول میخواهم. چنین کسی خودش توجّه ندارد که به پول نیاز ندارد؛ ولی خدا میداند که او پول دارد و به پول نیاز ندارد. اینجا خواسته او با خواسته فطرت و واقعیاش توافق ندارد. گاهی هم او نمیتواند درست و راست «یا الله » بگوید؛ یعنی گناهان و محبت دنیا و غرایز حیوانی آن قدر او را محاصره کرده که نمیتواند راست بگوید: «یا الله »؛ بلکه دروغ میگوید، ولی خودش دروغ بودنش را نمیفهمد. واقعا از خدا نمیخواهد؛ چون اگر واقعاً از خدا میخواهد، چرا گناه میکند؟! آیا انسان میتواند به کسی بگوید که من از تو فلان چیز را میخواهم و درعین حال، خلاف میل تو رفتار میکنم؟! ایشان میفرماید: گاهی گناهان باعث میشود که ما حقیقتاً خدا را نمیخوانیم و اعمال ما مانع میشوند که واقعاً خدا را بخوانیم.