کتاب تاریخ معاصر از نگاه مقام معظم رهبری گزیدههایی از روایتها و تحلیلهای رهبر انقلاب اسلامی آیت الله خامنهای است که بر محور معرفی تاریخ معاصر ایران گرد آمده است.
کتاب تاریخ معاصر از نگاه مقام معظم رهبری در 13 فصل با عناوینی همچون «در غیاب مردم»، «وابستگی»، «عقب ماندگی»، «نابسامانی فرهنگی»، «نهضت مشروطه»، «نهضت ملی شدن صنعت نفت»، «فصل مبارزه»، «جایگاه تاریخی امام خمینی» و... به نگارش در آمده است.
انقلاب عظیم ما از لحاظ کیفیت پیروزی، انقلابی استثنایی بود. یعنی واقعاً انقلابی با این ابعاد عظیمِ مردمی که به وسیله ی حضور مردم در خیابان ها و در فضای شهرها و روستاها پدید آید و در آن، با حضور همه ی مردم، علیه رژیم حاکم مبارزه شود، تا آن زمان لااقل در انقلاب های دوره ی خود ما سابقه نداشت. همه ی انقلاب هایی که تا آن روز در اطراف و اکناف دنیا اتّفاق افتاده بود - از جمله انقلابهای چپ و مارکسیستی امریکای لاتین و افریقا و آسیا و جاهای دیگر - از نوع و شکل دیگری بود.
تفاوت انقلاب ما با انقلاب های دیگر این بود که به وسیله ی یک گروه ویژه ی پارتیزانی به پیروزی نرسید. البته احزابی در ایران بودند که به اقدامات پارتیزانی و چریکی دست می زدند، اما اینها در حدود سال های ۵۴ و ۵۵ به کلّی فلج شده بودند. این موضوع را می توانید از کسانی که آن روز در میدان حضور داشتند، بپرسید. ما این اوضاع را به چشم خود دیدیم. اما جوانانی که امروز از اوضاع آن زمان، مباشرتاً مطّلع نیستند، از کسانی که در جریان وقایع بودند، بپرسند.