کتاب شفاعت؛ ضابطه حرکت بر صراط مستقیم سخنرانی شهید دیالمه است که توسط انتشارات دفتر نشر معارف منتشر شده است. جاده «احیای اندیشه دینی» بیش از آنکه نیازمند سن و عمر طولانی باشد نیازمند درکی عمیق از سیره و سلوک پیامبر رحمت(ص)، ائمه هدی(ع)، دست پروردههای آنان و علمای این مکتب است. لذا میتوانی در این جاده جای پای جوانی انقلابی و مخلص چون شهید دکتر دیالمه را نیز مشاهده کنی و طنین صدای دردمندش را در این راه بشنوی.
دیالمه با نگاه جامعی که به ضعفهای فکری و انحرافات موجود در جامعه آن روز داشت چاره را در دو حرکت همسو دید:
1. تدوین مفاهیم صحیح دینی و تبیین آن برای نسل جوان
2. به نقد کشیدن افکار واندیشههای انحرافی و التقاطی.
معیار دهی ویژگی برجسته کلاسهای درس شهید دیالمه است که مخاطبانش را با شاخصها و موازین دینی آشنا کند تا در دام گروهها و جریانهای ضد اسلامی مطرح آن روز جامعه گرفتار نشوند. شهید دیالمه در این مباحث بر آن است تا به صراط مستقیم از زاویهای نو بنگرد و ضرورت ضابطهمند بودن این مسیر را در نگاه یک مسلمان روشن سازد. هدف شهید نشان دادن ظرافت این راه و ضرورت الگوبرداری دقیق از رفتار و منش و به عبارتی سبک زندگی پیامبر و معصومین (علیهمالسلام) است و از همین رو است که بیشتر از ضوابط این راه سخن می گفت.
در اطراف واژه و مفهوم شفاعت، تعابیر غیرمنطقی و غیرعقلایی و گاهی بافته شده با خرافات، هاله ای ایجاد کرده است و معمولاً آنچه با شنیدن لغت شفاعت در ذهن ما متبادر می شود، چیزی غیر از مفهوم اصلی این واژه است. در کتب مختلف، شبهات فراوانی بر این اصل اسلامی شیعی وارد شده است که چند نمونه را ذکر می کنم و بقیه اش را که مفصلتر است، وا میگذارم به زمانی که فرصت بیشتری برای طرح آن باشد. برخی از این شبهات را دانشمندان ایرانی و غیرشیعی در زمانهای مختلف مطرح ساخته اند و برخی را متفکران کشورهای دیگر اسلامی در کتاب هایشان ذکر کرده اند.
شبهۀ اول اینکه قبول مسئلۀ شفاعت شرک را در ذهن انسان تداعی می کند؛ یعنی ما فردی را در تصمیم گیری ها، همپای خداوند قرار بدهیم.
شبهۀ دوم این است که اگر کسی را همپای خداوند هم قرار ندهیم، پذیرفتن شفاعت، یعنی پذیرفتن فردی که روی خداوند اثر می گذارد و او را تحت تأثیر قرار می دهد؛ اما همانطور که همۀ ما قبول داریم، خصوصیات و اعمال ما هیچ تغییری در خداوند ایجاد نمی کند؛ پس یا باید شفاعت را بپذیریم که این یعنی رد نظریۀ تأثیرناپذیری خداوند، یا اگر بپذیریم که تحت تأثیر قراردادن خداوند امکانپذیر نیست، پذیرش شفاعت درست نخواهد بود.