کتاب رویکردهای نظری در پژوهش های گویشی اثر آتوسا رستم بیک تفرشی توسط نشرپژوهشگاه علومانسانی و مطالعاتفرهنگی منتشر شده است. پژوهشهای گویشی شامل بررسیهای تاریخی ـ تطبیقی متمرکز بر گونههای زبانی، ریشهشناسی واژهها و ترسیم درخت زبانی، بررسی تفاوتها و تنوعهای زبانی و گویشی به شیوۀ همزمانی و یا درزمانی در جوامع زبانی مختلف در سطح یک یا چند ناحیۀ جغرافیایی، همچنین تلاش برای ثبت و حفظ تنوعهای زبانی و جلوگیری از زوال و نابودی آنها از دیرباز در کانون توجه گروههای مختلفی از پژوهشگران زبانشناس، مردمشناس و جامعهشناس و... قرار داشتهاند.
پژوهشهای گویشی مانند سایر شاخههای زبانشناسی میتوانند با رویکردها و اهداف متفاوتی انجام گیرند و در نیل به مقصود از روشهای کمّی و کیفی و ابزار گوناگون بهره گیرند. هر چند در استقلال این حیطه به عنوان شاخهای مجزا در زبانشناسی و یا تلقّی آن به مثابهٔ زیرشاخهای از زبان شناسی اجتماعی همواره اختلاف نظرهایی وجود داشته است که شاید تا حدی ناشی از پیوند میان تنوعهای زبانی با مفاهیم و متغیرهای اجتماعی مانند قوم، نژاد، فرهنگ، مذهب و طبقۀ اجتماعی باشد.
درعین حال، ماهیت در زمان تغییرات زبانی موجب شده است که برخی گویششناسی را شاخهای از زبانشناسی تاریخی ـ تطبیقی در نظر گیرند. واقعیت این است که بررسیهای گویشی نه تنها از منظر زبان شناسی حایز اهمیت اند، از منظر تاریخی و فرهنگی میتوانند از رازهای پنهان بسیاری پرده بردارند.