کتاب بر مدار حمل و نقل نوشته جناب آقای مرتضی عبداللهی منتشر شده در نشر متخصصان است. در کتاب بر مدار حمل و نقل به توسعه شهری از منظری تخصصی و با تمرکز بر توسعه و بهبود حمل و نقل عمومی با رویکردی کلاننگر به بحث پایداری شهری به عنوان نیاز کنونی شهرها در حوزه مدیریت شهری پرداخته شده است.
حمل و نقل پایدار مستلزم ترکیبی از اقدامات است، زیرا اقدامات متکثر و جداگانه نمی تواند تأثیر مناسب و نتیجه دلخواه را در پی داشته باشد. مقوله توسعه شهری پایدار از منظر اجتماعی، به دنبال ارتقا و کیفیت بخشیدن به وضعیت و مدل زندگی همه ساکنین شهرهاست.
زندگی شهری از جذابیتهای فراوانی برخوردار است و همین مزیت دسترسی به امکانات آموزشی، بهداشتی، تفریحی و ... است که به علاقهمندی افراد برای سکونت در شهرها افزوده است. نکته مهم در این مورد در نظر گرفتن سه بُعد اقتصادی (کارآمد)، اجتماعی (عادلانه) زیست محیطی (پایدار) در یک موقعیت برابر است؛ فلذا به منظور حفظ منابع جهانی در دراز مدت، توسعه پایدار باید مبنای همه تصمیمات سیاسی باشد.
از دیگر جنبههای مهم پرداخته شده در این کتاب در بحث توسعه پایدار، میتوان به تقویت کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، ایجاد فضای زندگی مطلوب و بهبود زیرساختها اشاره کرد. همچنین توجه به کیفیت هوا برای زنده نگه داشتن شهرها در آینده، دسترسی همه مردم به سیستمهای حمل و نقل ایمن، مقرون بهصرفه و پایدار و افزایش کیفیت زندگی مردم از دیگر مسائل بسیار مهم اشاره شده در این مجموعه میباشد. توسعه شهری وابسته به آیندهنگری و پیشبینی مسایل است، بنابراین این یک میدان عمل مهم برای توسعه سیاستهای پایدار شهری با هدف بهبود شرایط زندگی جمعیت شهری و توانمندسازی مردم برای مشارکت پایدار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی میباشد.
همچنین پیشنهاداتی بر اساس برنامههای بودجهای موجود تشریح گردیده و جنبههای مختلف این پیشنهادات از منظر کارآمدی، پایداری و توسعه حمل و نقل عمومی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. "بر مدار حمل و نقل" مجموعهای است که با استفاده از یافتهها، تجارب میدانی و عملی گردآوری و تدوین شده و میتواند مورد استفاده مدیران، کارشناسان، فعالان و علاقهمندان حوزه مدیریت شهری قرار گیرد.
توسعه" را میتوان پیچیدهترین و کلیدیترین مفهوم در جوامع دانست که همه تلاشهای بشری در مسیر تعالی در قالب آن تبیین و تصویر میشود. توسعه به خودی خود هدف نیست، بلکه رویکردی برخواسته از آگاهی، اراده و میل به پیشرفت است که تمامی ابزارها را به کار گرفته تا اهداف آدمی را محقق سازد؛ شاید از نگاه سیستمی توسعه همان موتور محرک کیفیت بخشی به دنیای ما است.
از سوی دیگر زندگی شهری با تمام جذابیتهایش آمیخته با مشکلات و مسایل گوناگونی است که رفع آن محتاج نگاهی توسعه خواه حول مقولهای به نام مدیریت شهری میباشد یکی از مهمترین و برجسته ترین ابعاد مدیریت شهری هدایت و سامان دهی حوزه حمل و نقل به ویژه وجه عمومی آن است. اهمیت شبکه حمل و نقل در ساختار اجتماعی اقتصادی فرهنگی و فناوری جوامع امروز به اندازهای است که کارشناسان آن را زیربنای توسعه پایدار هر جامعه میدانند.