کتاب شرح تفصیلی سوره حمد نوشته جعفرحاجیکریمنظری توسط انتشارات نظری منتشر شده است.
قـرآن مشتـق از قـرن "قـرن الشــیء بـالشـیء" یعنـی چیـزی را به چیـزی ضمـیـمـه کـردن اسـت. علـت ایـن نامگـذاری، مقـرون بـودن سـورههـا و آیات و حروف به یکدیگر میباشد.
قرآن مشتق از قرائن، جمع قرینه است زیرا آیات آن همانند هم میباشنـد و بعضی، بعضی دیگر را تأیید میکنند. قرآن از "قرء" به معنای جمع گرفتـه شده است. عرب وقتی بخواهد بگوید: آب را در حوض جمع کردم میگوید: قرأت الماء فی الحوض. منظور این است که قرآن همه ثمرات کتب آسمانی پیشین را در خود جمع کرده است. (ابن اثیر) قرآن مشتق از ماده "قرأ" به معنای قرائت و خواندن است. راغب اصفهانی میگوید: القرائه ضم الحروف و الکلمات بعضها الی بعض فی الترتیل. قرائت بـه معنـای پیـونـد و ضمیمـه نمودن حروف و کلمات به یکدیگر در هنگام ترتیل است. میتوان گفت: که "قرأ" به معنی قرآن نزدیکتر است و اینکه شروع نخستین آیه بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) "اقرا" بخوان میباشد.
گروهی میگویند، قرآن در زمان ابوبکر، عمر و عثمان جمع آوری شده است، ولی وقتی حدیث نبوی «انی تارک فیکم الثقلین، کتاب الله و عترتی» (من در میان شما دو امانت نفیس و گرانبها میگذارم. یکی کتاب خدا "قرآن" و دیگری "عترتم" را داریم، نتیجه این که کتاب قرآن آماده و کامل بوده است که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به آن اشاره نمودهاند. سوره از "سود" به معنای دیوار بلند، حصار و باروی شهر است و به معنی بریده شده، ردیف و صف به صف نیز آمده است که بین دو بسم الله الرحمن الرحیم قرار دارد (به غیر از سوره توبه که بسم الله الرحمن الرحیم ندارد).
قـرآن دارای ۱۱۴ ســوره، ۳۰ جـزء، ۱۲۰ حزب، ۶۲۳۹ آیه، ۷۷۴۳۷ کلمه و ۳۲۳۶۷۱ حرف ایجاد شده است. آیه در لغت یعنی، واضح و آشکار، نشانه و علامت است. در معنای اصطلاحی آیه آمده است: قطعهای از قرآن که در یک سوره واقع شده است و شروع و پایان دارد. آیات به دو دسته تقسیم میشوند: ۱) محکمات ۲) متشابهات علامه طباطبائی گفته است: محکمات آیاتی است که معنای آنها روشن است و به این دسته از آیات باید ایمان داشت و به آنها عمل کرد و متشابهات آیاتی هستند که ظاهرشان مقصود نیست و مراد واقعی آنها را که تأویلشان است، جز خداوند کسی آگاهی ندارد، البته به نظر دانشمندان شیعه تأویل (تفسیر: توضیح دادن و ظاهر ساختن است) تـأویـل: بـرگـردانـدن و رد نـمـودن، برگردان چهره بیرونی به معنای درونی معنی شده است. مثل: تَأویلَ خواب در تفسیر دستیابی به ظاهر قرآن نیاز به شناخت وسیعی از اصول معارف و احکام دینی و تسلط کامل به جزئیات آنها دارد و باید فهم مفاهیم آیات و احادیث کنارش باشد و آیات متشابه را از ائمه معصومین (علیهم السلام) میدانند.