کتاب اصول حاکم بر نبردهای هوایی در مخاصمات مسلحانه بینالمللی به قلم عباس تدینی و مهناز غضنفری گوغری و چاپ انتشارات قانون یار، ضمن بررسی کلیاتی از جنگ و حقوق حاکم بر آن، به بررسی مفاهیم جنگ هوایی میپردازد.
جنگ یک پدیده آسیبشناسی اجتماعی و عامل تغییر شکل سیاسی است که میتوان آن را از لحاظ تاریخی، سیاسی، اقتصادی، نظامی، جامعهشناسی و غیره مورد مطالعه و برسی قرار داد. در حقوق بینالملل، جنگ شیوه اجبار همراه با اعمال قدرت و زور است که میتوان آن را از نظر حقوقی چنین تعریف نمود: "جنگ به عنوان «ابزار سیاست ملی»، مجموعه عملیات و اقدامات قهرآمیز مسلحانهای است که در چهارچوب مناسبات کشورها (دو یا چند کشور) روی میدهد و موجب اجرای قواعد خاصی در کل مناسبات آن ها با یکدیگر و همچنین با کشورهای ثالث میشود." جنگ از دیرباز جزو مهمترین راهکارهایی است که کشورها برای پیش بردن اهداف و تحمیل خواستههای خود به سایر دولتها از آن استفاده میکردند، جنگ دارای پیشینه بسیار دیرینهای است و میتوان گفت که از زمان پیداش دولتها، جنگ نیز ایجاد شد، اما استفاده از ماشینهای پرنده در صحنه جنگها، دولتها را با چالشی جدید مواجه کرد، چرا که دولت استفادهکننده از این ابزارها میتوانستند با به کارگیری این وسایل به سرعت سایر سرزمینها را به نابودی بکشانند و نتیجه جنگ را به نفع خود رقم بزنند، اما با پیشرفت صنعت و تکنولوژی و همهگیر شدن استفاده از هواپیماها در جنگ به منظورهای گوناگون و نهایتا بمبارانها و سایر عملیات نظامی باعث شد که کشورها خود را با نوع جدید از جنگ یعنی جنگ هوایی مواجه ببینند و امروزه از جدیدترین مسائل در فرایند توسعه و تحول سریع جنگ مدرن، استفاده از نیروی هوایی است که مفاهیم و ابزارها و قواعد خاص خود را میطلبید.
با توجه به این که در طول دفاع مقدس، آمریکاییها حتی قطعات یدکی هواپیماهایی را که خودشان ساخته بودند، در اختیار ایران قرار نمیدادند، میتوان عملیات حمله به اچ 3 را یکی از بزرگترین و قاطعترین عملیات هوایی جهان قلمداد کرد که خلبانان شجاع ایران توانستند با چیزی حدود 5 ساعت پرواز، چهار بار سوختگیری هوایی و طی مسافتی بالغ بر 1000 کیلومتر در سکوت مطلق هوایی، حماسهای خلق کنند که نه تنها سردمداران عراق و هم پیمانانش، بلکه هیچ یک از کارشناسان غربی هم فکر آن را نمیکردند. حمله ایران به پایگاه هوایی الولید، موفقیتآمیزترین عملیات علیه یک پایگاه هوایی از سال 1967 است و شاید هیچگاه در تاریخ جنگهای هوایی، 8 فروند هواپیما نتوانند این چنین خسارت سنگینی را به دشمن تحمیل کنند.
در جریان این عملیات حدود 80 درصد نیروی هوایی عراق به طور کامل نابود شد و تا یکسال بعد از آن نتوانست مأموریت مهمی انجام دهد. موضوع جالب دیگر این است که در جریان جنگ خلیج فارس (1991) نیروی دریایی ایالات متحده مأمور حمله به الولید شد و در جریان بمباران الولید، سه فروند F-14D نیروی دریایی ایالات متحده، هدف موشکهای سام 6 قرار گرفتند و ساقط شدند!