سیر و سلوک الی الله و عرفان و معنویت، مهمترین جلوه دفاع مقدس است که هیچگاه به طور شایسته، مورد توجه قرار نگرفته است. بیشک، فضای جبهه های نبرد در دوران دفاع مقدس، با حضور فرزندان سالک پیشه، مخلص و جان برکف امام خمینی(ره) و تحت تربیت عارفانه پیر جماران، آکنده از معنویت و عرفان بود. در این فضا، که معنویت و ارزش های متعالیِ عرفانی و انسانی، بیش از هر چیز مطرح بود، چنان که اشاره خواهد شد، بزرگترین عارفان و مقربترین سالکان الهی پرورش یافتند.