کتاب عقلانیت شیعی؛ نقد تلقی گنوسی از شیعه در نگاه محمد عابد جابری تألیف محسن دریابیگی، توسط شرکت چاپ و نشر بینالملل منتشر شده است.
شیوه جابری در مقولهبندی اندیشه جهان عرب به روش ساختارگرایان است که کاملا در کتاب عقلانیت شیعی آشکار است. وی علوم نظری جهان اسلام را به برهانی، عرفانی و بیانی فصلبندی میکند و با زوجهای ساختاری محورهای هر یک از این سه گونه اندیشه را برمیشمرد.
این تقسیمبندی در کتاب عقلانیت شیعی صرفا توصیفی نیست؛ او اندیشه عرفانی را عقلی منحرف میخواند که جهان اندیشه اسلامی را از مسیر مستقیم دور ساخته است. آنقدر که او به اندیشه عرفانی میتازد به علوم بیانی نمیتازد. در چهارچوب فکری وی علوم بیانی بیشتر بر عقل اهل سنت سایه افکنده و اندیشه عرفانی بر عقل شیعیان. از نظر دریابیگی محمد عابد الجابری از زمره متفکرانی است که از دلالتهای عقلی مدرسه امامیه غفلت کرده و این اندیشه جامع را به مدرسه عرفانی تقلیل داده است.
کتاب عقلانیت شیعی حاوی سه فصل است: جابری و تشیع، نقد آراء و اندیشههای جابری و نتیجهگیری.