کتاب درآمدی بر اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای اثر مهدی جمشیدی بوده توسط انتشارات سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
اندک آشنایی با آیتالله خامنهای نشان میدهد که ایشان در میان عرصههای اجتماعی، بیش از همه نسبت به "فرهنگ"، حسّاس و دغدغهمند بوده و هست. از این رو در طول دهههای گذشته، نظریات و مواضع فراوانی را درباره فرهنگ بیان کردهاند. نگارنده این اثر که حدود دو دهه است که درباره نظریه فرهنگی آیتالله خامنهای مطالعه و تأمل میکند، اینک پس از سالها، توانسته در قالب یک پژوهش «علمی» و «مستند»، اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای را گرد آورد و روایتی «تحلیلی» و «راهبردی» از آن ارائه نماید.
در کتاب درآمدی بر اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای تلاش شده مهمترین اضلاع نظری و عملی این اندیشه، بازآفرینی و تبیین شود، به گونهای که مخاطب پس از مطالعه آن، میتواند به تصویری دقیق و سرشار از جزئیات مفهومی و استدلالی دست یابد و مدعی شود که اندیشه فرهنگی ایشان را میشناسد.
در این اثر یک «منظومه فکری» طراحی شده که مشتمل بر عناصر و لایههای فرهنگی متنوع و درهم تنیده است. در چهارچوب این منظومه، شناخت تفکر فرهنگی آیتالله خامنهای، تسهیل و منطقی شده است، مخاطب هم با زیرساختهای معرفتی و فکری اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای آشنا میشود و هم با نمودها و مصداقهای عینی آن، تا آنجا که در نهایت، مباحث به گام دوم انقلاب میرسد و مجموعهای از راهکارها و راهبردهای فرهنگی در اختیار مخاطب قرار داده میشود.
وجه تمایز کتاب درآمدی بر اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای با کتابهای دیگر در این حوزه؛ تحلیلی بودن آن است. نویسنده این کتاب تلاش کرده از معنای فرهنگ شروع کند و سپس با نگاه تحلیلی و به صورت موضوعی با تکیه بر سخنان مقام معظم رهبری بخشهای مختلف فرهنگی دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را بازگو کند. نگاه تحلیلی و ارائه منظومهای راهبردی از بنیادیترین بخشهای اندیشه فرهنگی، از ویژگیهای این کتاب است. نوع دیدگاه حضرت آقا به مقوله فرهنگ و بازشناسی فضای تقابل فرهنگ غرب و اسلامی و همچنین صحبتهای رهبر معظم انقلاب در بخشهای مختلف فرهنگی از جمله موضوعاتی است که گردآورنده در این کتاب به آن پرداخته است.
تعریف فرهنگ بر مبنای اجزاء از نظر ساحتها و شئون تشکیلدهنده فرهنگ، مشتمل بر مجموعهای از «ارزشها، صفات مطلوب، بایدها، واجبات و مستحبات» و «ضدارزشها، صفات مذموم، نبایدها، محرمات و مکروهات» است.
همینطور میتوان گفت فرهنگ، واقعیتی دولایه است؛ لایه باطنی و ناپیدای فرهنگ، باورهای ذهنی و خصلتهای اخلاقی را شامل میشود و لایه ظاهری و نمایان آن، خط و زبان و لباس و معماری و... را دربرمیگیرد.