در علم اقتصاد، منظور از ساختار بازار، تعداد شرکت هایی است که در حال تولید محصول یکسانی هستند.
انواع حالت های ساختار بازار به صورت زیر است:
ساختار رقابت کامل(Competitive market): در این حالت، تعداد زیادی خریدار و تعداد زیادی فروشنده در بازار وجود دارند.
ساختار رقابت انحصاری (Monopolistic competition): در این حالت نیز تعداد زیادی فروشنده یک نوع محصول خاص و تعداد زیادی خریدار وجود دارند، ولی فروشندگان از طریق ایجاد تمایز در محصولات خود مانند تغییر بسته بندی، ارتقای کیفیت . . . . به رقابت میپردازند.
ساختار انحصار چندجانبه (Oligapoly): در این حالت، تعداد کمی فروشنده و تعداد زیادی خریدار وجود دارد. در حالت خاصی که تنها دو فروشنده در بازار وجود دارند راDuapol مینامند.
ساختار انحصار کامل (Monopoly): این حالت، زمانی است که فقط یک فروشنده و تعداد زیادی خریدار در بازار وجود داشته باشد.
ساختار انحصارکامل در طرف تقاضا (Monopsony): هنگامی که تنها یک خریدار و تعداد زیادی عرضه کننده در بازار وجود داشته باشند.
ساختار انحصار چندجانبه در طرف تقاضا(Oligopsony): در این حالت، تعداد فروشندگان محصول در بازار بسیاز زیاد است، ولی تعداد کمی خریدار در بازار وجود دارد.
چهار قسم اول، مربوط به طرف عرضه اقتصاد و دو قسم آخر مربوط به طرف تقاضای اقتصاد است. در واقع عناصر اصلی ساختار بازار، تعداد و اندازه بنگاهها در بازار، شرایط ورود و گستردگی تمایزات در بازار محصول یا کالایی خاص است.
هر کدام از موارد فوق، دارای شرایط و ویژگیهایی هستند که در میان آن ها، ساختار رقابت کامل، مفیدترین است. زیرا در آن حالت، تقاضای واقعی مشتریان آشکار شده و تمامی عرضه کنندگان محصولات خود را در سطح قیمت و کیفیتی عرضه خواهند کرد که خریداران میخواهند، در صورتی که هزینه های فروشنده نیز تأمین بشود.
به عبارت دیگر، رقابت کامل موجب می شود علایق تولیدکنندگان و مصرف کنندگان با یکدیگر تراز شده و باعث میشود که فروشندگان هزینه های واقعی خود را آشکار کنند. در این کتاب سعی شده است به شناخت انواع بازار پرداخت و دید جامع و کاملی را در اقتصاد خرد برای آن بازگو کرد.
کنگره :
HF۵۴۷۰/ک۹س۲ ۱۳۹۳