کتاب تاریخ شفاهی

کتاب تاریخ شفاهی، پیرامون مباحث نظری، روش شناسی، به قلم فائزه توکلی به نگارش درآمده و توسط انتشارات سوره مهر نیز منتشر شده است. این کتاب، کتابی است که با استفاده از روش تحقیق کیفی، چارچوبی را در تمامی مراحل کار ـ تدوین و نوع شناسی سؤالات، مصاحبه و مراحل آن و تدوین و تحلیل روایت و گفتمان ـ ترسیم کرده است.

• معرفی کتاب تاریخ شفاهی
• خلاصه کتاب تاریخ شفاهی
• کتاب های تاریخ شفاهی
• دانلود کتاب تاریخ شفاهی

معرفی کتاب تاریخ شفاهی

تاریخ شفاهی، در نقش مکمل تاریخ نگاری معاصر، بسیاری از ابعاد وجودی انسان و روابط انسانی را، که با ابزار کمّی شناسایی نمی شود، در نظر می گیرد و با نگاه روش کیفی، با توجه به تجربیات انسان ها، می کوشد این ابعاد را از دیدگاه افرادی که موضوع یا واقعه ای را تجربه کرده اند، در نظر بگیرد.
تاریخ شفاهی یکی از شیوه ها و روش های جدید پژوهش در تاریخ است که به شرح و شناسایی وقایع، رویدادها و حوادث تاریخی بر اساس دیدگاه ها، شنیده ها و عملکرد شاهدان، ناظران و فعالان مرتبط می پردازد.
تاریخ شفاهی کتابی است که با استفاده از روش تحقیق کیفی، چارچوبی را در تمامی مراحل کار ـتدوین و نوع شناسی سؤالات، مصاحبه و مراحل آن و تدوین و تحلیل روایت و گفتمان ـ ترسیم کرده است.

خلاصه کتاب تاریخ شفاهی

امروزه سرعت تحولات و دگرگونی ها در عرصه تمامی علوم دست خوش تغییر قرار گرفته و طی چند دهه اخیر جامعه اطلاعاتی توانسته است مدیریت، فرهنگ، تکنولوژی، آموزش، خدمات، و نهادهای قدرت را از خود متأثر کند و تاریخ معاصر را به چالش بکشاند؛ به نحوی که در جریان گسترش و انطباق علوم و افزایش گستره اطلاعاتی موجود، باز اندیشی و تغییر روش ها در حوزه های مختلف اجتناب ناپذیر شده است. در حوز ه تاریخ نگاری معاصر، تاریخ شفاهی از شیوه های پژوهش در این حوزه به شمار می رود که با رویکرد جدید علمی توانسته است از جایگاه ویژه ای برخوردار شده و در تاریخ نگاری نقشی تحول برانگیز و تکمیلی ایفا کند. در تاریخ شفاهی، با ابزار مصاحبه، به کنکاش تحولات و رویدادها از زبان راویانی که در وقایع مستقیم یا غیرمستقیم شرکت داشته یا دارند، پرداخته می شود.
برای تدوین مجموعه کنونی، نویسنده علاوه بر تجربیات فردی در تدوین تاریخ شفاهی و حدود سیصد ساعت مصاحبه با ده ها نفر از مبارزان سیاسی و اجتماعی زنِ قبل و بعد از انقلاب، به مبانی روش شناختی تاریخ شفاهی توجه کرده است که مبتنی بر روش تحقیق کیفی است. بنابراین، در ابتدا با تبیین مبانی روش شناختی و نظری تحقیق کیفی، مطابقت تاریخ شفاهی با تحقیق کیفی ترسیم و وجوه تمایز تاریخ نگاری رایج و تاریخ شفاهی و سیر تحولات آن توضیح داده شده است. علاوه بر این، نکات قوت آن و تکنیک های عملی و گام های اصلی تدوین تاریخ شفاهی و مصاحبه تشریح و با اشاره به مشکلات فراروی این کار به بحث گروهی و محدودیت های آن پرداخته شده است. در بخش دیگری از این مجموعه، ضمن شناسایی و معرفی انواع سؤال های مصاحبه، به انواع تکمیلی و کنکاشی سؤال ها و نحوه ایجاد ارتباط مؤثر با راویان و مصاحبه شوندگان و معیارهای لازم در کیفیت یک مصاحبه و نحوه استفاده از ارتباط غیرکلامی و نحوه تحلیل و معیارهای اعتباریابی و سندیت و مسئولیت مدنی مصاحبه گر در تاریخ شفاهی اشاره شده است. در پایان به کارکردهای تاریخ شفاهی پرداخته، انواع سؤال ها و مشارکت و روش های اجرایی در پیاده ساختن مصاحبه و تدوین تبیین و به برخی مراکز و پایگاه های تاریخ شفاهی موجود در کشورهای دیگر اشاره شده است.

فهرست کتاب

کتاب تاریخ شفاهی در هفت فصل با عناوین زیر به بررسی این مهم می پردازد:
فصل اول: معنا و مفهوم تاریخ شفاهی، تعریف مفهومی تاریخ شفاهی، اهمیت و ضرورت تاریخ شفاهی در تاریخ نگاری، پیشینه تاریخ شفاهی، تفاوت تاریخ شفاهی با سنت شفاهی، وجوه تمایز سنت شفاهی از تاریخ شفاهی و ...
فصل دوم: مصاحبه در تاریخ شفاهی، تعریف مصاحبه، مفهوم و ماهیت مصاحبه در تاریخ شفاهی، اهداف مصاحبه در تاریخ شفاهی، ماهیت مصاحبه در تاریخ شفاهی، با چه کسی مصاحبه باید کرد؟، ریخت شناسی مصاحبه و ...
فصل سوم: نقش زبان بدن و فرازبان در مصاحبه تاریخ شفاهی، اهمیت زبان بدن در تاریخ شفاهی، علائم فرازبان، ارتباط غیرکلامی، نشانه ها، روشن کننده ها، زبان بدن و فرازبان در تاریخ شفاهی و ...
فصل چهارم: تاریخ نگاری تاریخ شفاهی، تحلیل روایت، تحلیل محتوا، مراحل تحقیق کیفی محتوا، تحلیل مکالمه، روش شناسی تحلیل مکالمه در تاریخ شفاهی، نقش مورخان شفاهی و ...
فصل پنجم: اعتباریابی در تاریخ شفاهی، معنا و مفهوم اعتبار و روایی، باورپذیری، اطمینان پذیری و ...
فصل ششم: مبانی و استانداردهای انجمن جهانی تاریخ شفاهی، تعهد به مصاحبه شوندگان، مسئولیت در برابر عموم و حرفه، مسئولیت مؤسسات حمایت کننده و آرشیوها و ...
فصل هفتم: مراکز تاریخ شفاهی در ایران و جهان

برشی از متن کتاب تاریخ شفاهی

ماهیت مصاحبه در تاریخ شفاهی

ماهیت مصاحبه در تاریخ شفاهی و تاریخ نگاری شفاهی و سؤالات مبادله شده فقط جنبه استفهامی ندارند؛ بلکه بر اساس حضور فعال و آگاهانه مصاحبه کننده طبق اطلاعات پیشین (از منابع مکتوب و راویان دیگر)، اسناد موجود، و وجوه استنباطی نیز است. در مصاحبه تاریخ شفاهی، خوانندگان در کنار خاطره ها و اطلاعات راوی، از تفاسیر و تحلیل های طرفین نیز آگاه می شوند و به شناختی چندجانبه و فراتر از دیدگاه فردی راوی می رسند. در دیدگاهی که مصاحبه را کشف واقعیت می داند، تناسب قدرت در طرفین مصاحبه و تبیین وقایع در کل فراگرد مصاحبه از ویژگی های مهم مصاحبه در تاریخ شفاهی به شمار می رود.

اگرچه مصاحبه نوعی ارتباط گفتاری است، با ارتباط رو در رو نیز تلفیق می شود. ترکیب این دو نوع ارتباط تمایزی میان مصاحبه و سایر ارتباط های گفتاری پدید می آورد. در این ارتباط است که یکی از طرفین از صحبت ها و دریافت پاسخ ها قصد خاصی دارد و ضمن طرح سؤالات و دریافت واکنش ها پیش می رود. این امر فراتر از صحبت های روزمره میان اشخاص است. یک مصاحبه حتماً با قصد قبلی و برنامه ریزی اجرا می شود و باید به مقاصد خاصی منتهی شود.

کتاب های تاریخ شفاهی

در عرصه تاریخ شفاهی، چه در وجه چرایی و مبانی آن و چه در عرصه محصولات و نوشته هایی که از این طریق بدست آمده، کتاب های زیادی نوشته شده است. که از این دست می توان به موارد زیر اشاره کرد که در فراکتاب نیز موجود می باشند:
تاریخ شفاهی مطالعات ایران، نظریه تاریخ شفاهی، مصاحبه در تاریخ شفاهی، صداهایی از چرنوبیل، جنگ جنگ تا پیروزی، داستان رویان، بمباران شیمیایی سردشت، مسجد رهبر، به روی چشم، برای صلح جنگیدم، خطر و خاطره و ...

دانلود کتاب تاریخ شفاهی

نسخه الکترونیک کتاب تاریخ شفاهی را می توانید از طریق نرم افزار فراکتاب دانلود کرده و سپس آن را در کتابخوان فراکتاب مورد مطالعه قرار دهید.

مشخصات کتاب تاریخ شفاهی در جدول زیر آورده شده است: