نظریه ادبیات کتابی است در مورد پژوهش های ادبی که توسط رنه ولک، از مکتب ساختارگرای پراگ، و آستین وارن، یک منتقد جدید نوشته شده است. این دو در اواخر دهه 1930 در دانشگاه آیووا ملاقات کردند و در سال 1940 نوشتن کتاب را آغاز کردند. آنها به طور مشترک و در یک صدای واحد در مدت سه سال نوشتند. محتوای این کتاب بر اساس درک مشترک آنها از ادبیات بود.نظریه ادبیات که در اصل شامل بیست فصل بود جنبه های مختلف نظریه، نقد و تاریخ ادبی را توصیف می کند. پس از تعریف جنبه ها و روابط مختلف ادبیات به طور کلی، ولک و وارن تحلیل ادبیات را بر اساس دو رویکرد تقسیم می کنند: بیرونی، مربوط به عوامل بیرون از یک اثر مانند نویسنده و جامعه، و درونی، مربوط به عوامل درونی مانند ریتم. آنها بر نیاز به تمرکز بر عناصر درونی یک اثر به عنوان بهترین راه برای درک واقعی آن تاکید می کنند. با انجام این کار، آنها پدیدارشناسی مورد استفاده رومن اینگاردن را تطبیق می دهند.نظریه ادبیات که توسط هارکورت، بریس و شرکت در دسامبر 1948 منتشر شد، نظرات متفاوتی از جامعه دانشگاهی دریافت کرد. بلافاصله پس از انتشار از آن برای آموزش تئوری ادبی استفاده شد و تا دهه 1960 مورد استفاده رایج قرار گرفت. موفقیت آن به عنوان کتابی که به معرفی دانش ادبی اروپایی به ایالات متحده و می پردازد و نیز تبلور جنبشی به سمت نقد ادبی درونی شناخته شده است. نظریه ادبیات سه نسخه داشت و به بیش از بیست زبان ترجمه شده است.