کتاب فارسی عمومی دریچهای بر شاهکارهای ادبیات فارسی نوشتهی سیما رحمانی فر، به نقد و بررسی سیر تاریخی آثار ادبی پارسی در سه دورهی کهن، مشروطه و معاصر میپردازد.
زبان و ادبیات فارسی آشنای مهجور این روزهای ایران و ایرانی است. امروزه بیش ازپیش با گسترش و پیشرفت فضای مجازی، اوضاع و شرایط نامناسب فرهنگی، و رکود کتاب خوانی و کتاب دوستی، متأسفانه سطح سواد ادبی و زبانی مردم در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. خط فارسی در حال تغییرات نرم و خزندهٔ غیرعلمی و غیرطبیعی است و شکاف میان اقشار گوناگون مردم و مفاخر ادبی سرزمینمان در حال افزایش است. امروز به ندرت جوان ایرانی می تواند غزلی از حافظ یا سعدی را بدون غلط به انتها برساند، چه برسد به اینکه مفاهیم آن را درک کرده و با آن ارتباط برقرار کند.
سیما رحمانی فر با اشاره به این که دانشگاه و تدوین کتب فارسی عمومی نقش تعیین کننده در ایجاد علاقه برای دانشجویان نسبت به ادبیات فارسی دارد. کتاب فارسی عمومی دریچه ای بر شاهکارهای ادبیات فارسی را در همین راستا نوشته است و در آن به قله های بلند ادبیات فارسی پرداخته شده و یک یا چند نمونه از آثار ایشان به شعر یا نثر آورده است.
کتاب فارسی عمومی دریچه ای بر شاهکارهای ادبیات فارسی شامل سه بخش اصلی و شش بخش فرعی است و این تقسیم بندی با توجه به سیر تاریخی ادبیات فارسی صورت گرفته است؛ بدین ترتیب که بخش های اصلی سه دورهٔ کهن، مشروطه، و معاصر را دربرمی گیرد و هریک به دو بخش شعر و نثر تقسیم می شوند. هدف اصلی کتاب فارسی عمومی ایجاد علاقه مندی در دانشجو نسبت به ادبیات سرزمین خود است.
منشآت قائم مقام
میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی معروف ترین نویسندۀ دورۀ قاجار است که سبکی تازه دارد و منشآت او معروف است. قائم مقام با تکیه بر ذوق و فضل خود مسائل عصر را با زبان و اصلاحات رایج در دورۀ خود در بافتی ادبی به سبک گلستان سعدی ارائه می کند. نثر او بسیار شیرین و آمیخته به شعر و ضرب المثل های مردمی لطیف است. بدین سبب وی را سعدی عصر خود می نامند. در واقع وی را باید احیاکنندۀ نثر فارسی دانست. در حقیقت اگر قائم مقام نبود، نثر فارسی در عهد قاجار متحول نمی گشت و رفته رفته به نثر ساده و درست امروزی تبدیل نمی شد.