کتاب مکاتب فقهی با تبیین مفهوم مکتب و نگاهی به مکاتب فقهی اهل سنت و مکاتب معروف میپردازد و از چگونگی شکلگیری هر مکتب سخن میگوید و مبانی آن را بررسی میکند.
در این کتاب نویسنده به بررسی انواع مکاتب فقهی میپردازد. عناوین اصلی کتاب عبارتند از: فقیهان حله، مکتب فقیهان جبل عامل، مکتب محقق اردبیلی، مکتب علامه وحید بهبهانی، مکتب فیض کاشانی، مکتب صاحب جواهر، مکتب شیخ انصاری، مکتب آیت الله بروجردی، مکتب امام خمینی و مکتب آیت الله خویی. نگاه ی نو و تطبیقی در استخراج مبانی مکاتب فقهی از منابع اصلی، اطلاعات کتاب شناسی، قلم روان و پرهیز از اطناب از ویژگی های کتاب حاضر است...
علمای اهل سنّت و جماعت مدّعیاند که رسول خدا(ص) اجتهاد نیز داشته و به رأی و نظر خود عمل میکرده است. دلیل اینان حدیثی نبوی است؛ زمانی که پیـامبر(ص) معاذ بن جبل را برای تبلیغ احکام به یمن فرستاد، به او فرمود: چگونه بین مردم قضاوت میکنی؟ معاذ گفت: بر اساس کتاب خدا. رسول خدا(ص) فرمود: اگر در کتاب خدا حکم نبود چه؟ گفت: بر اساس سنّت رسول خدا. حضرت فرمود: اگر در سنّت رسول خدا هم حکم آن را نیافتی چه؟ معاذ بن جبل در جواب گفت: بر اساس اجتهاد و رأی خودم. در این هنگام حضرت او را تصدیق کردند.
از نظر برخی، این حدیث مهمترین دلیل اجتهاد و بلکه حجیّت قیاس است. برخی نیز آن را به شدّت نقد کرده و با ضعیف شمردن سند آن دلالتش را کافی ندانستهاند؛ زیرا دربارۀ قضاء نقلی وارد نشده است که بیانگر اجتهاد رسول خدا(ص) باشد بلکه اهل سنت بر این باورند که ایشان در پارهای موارد در رأی خود اشتباه میکرده است؛ مثل حدیث تأبیر درختان خرما !
عالمان محقّق شیعه این حدیث را از موضوعات و جعلیّات دانستهاند. بر فرض جواز اجتهاد، حضرت به دلیل عصمت قطعاً مصون از خطاست. ما به پیروی از او فرمان داده شدهایم، لذا برای اطمینان به ایشان ضروری است که خطا نکند.
نسخه الکترونیک این کتاب را در نرم افزار فراکتاب دانلود کنید و یا آن را به صورت آنلاین مطالعه بفرمایید.