از دیرباز اساس دغدغۀ فکری انسان موضوع تعلیم و تربیت و روش های دست یابی به آن بوده و همواره در تمامی ادوار زندگانی توجه او را به سوی خود معطوف نموده است. اهمیت موضوع تا به آن حد است که پیامبران و اولیاء به عنوان هادیان جوامع، همواره سرچشمۀ سعادت و درست کاری بشر را در این عرصه جستجو کرده اند. چنانچه قرآن کریم کراراً پیامبر اسلام (ص) را به عنوان معلم و مربی بشر معرفی نموده است. آنجا که می فرماید: «هو الذی بعث فی الامیین رسولاً منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه و ان کانوا من قبل لفی ضلال مبین» .
در این آیه یادآوری شده است که خداوند از میان خود مردم، پیامبر و فرستادۀ خود را برانگیخت تا آیات خدا را بر آنها بخواند و آنها را تربیت و تهذیب نموده و کتاب خدا را به آنها تعلیم دهد. اگرچه پیش از آشنایی به مبانی تعلیم و تربیت اسلامی، آشکارا گمراه بوده و راه صحیح زندگانی را درست نمی شناختند.