کتاب ابوالقاسم فردوسی؛ دیدگاه های فلسفی استاد غلامحسین دینانی، با تحقیق و تدوین اسماعیل منصوری لاریجانی، توسط انتشارات سروش وابسته به سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است. کتاب ماحصل مباحث مطرح شده در برنامه تلویزیونی «معرفت» است که در سال های گذشته و در روزهای جمعه از شبکه چهار پخش می شد. این کتاب نهمین اثر از مجموعه مباحث مکتوب و پیاده شده برنامه تلویزیونی معرفت است.
در حماسۀ فردوسی تراژدی وجود دارد؛ ولی به گونۀ دیگری است. در این حماسه، جنگ بین انسان و خدا یا خدایان مطرح نیست و در کتاب، توحید محض موج میزند. در این کتاب، پیکار و صحنۀ جنگ بین نیک و بد و یزدان و اهریمن است. یزدان فرشته است و خداوند از یزدان بالاتر است. خداوند فراسوی نیک و بد است. سرانجام اهریمن مغلوب خواهد شد».
به نظر استاد دینانی «خردمند کسی است که سپاس حق را میگوید. همۀ حکما میگویند که شکر نعمت واجب است. فردوسی میگوید که مقتضای عقل و خرد این است که ما خدا را سپاس بگوییم. سپاس بر منعم حقیقی، واجب عقلی است. اگر ما نعمتهای حقتعالی را بفهمیم، سپاس ان واجب است. برای همین میگویند که «اطیعوا الله» امری مولوی است نه ارشادی، یعنی حکم عقل هم همین است و دستور خدا، ارشاد به حکم عقل است.
بداند که هست او ز ما بینیاز
به نزدیک او آشکار است راز
کسی را جز او محرم راز نیست
نوایی به جز او خوشآواز نیست
اگر گوش نغمۀ الهی را بشنود، این نغمه خوشآوازترین است».