کتاب گرگ خاکستری به قلم علی گلشن از مجموعه پنج جلدی «حیات وحش ایران» از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است؛ علی گلشن و فریبرز حیدری عکاسی این کتاب را برعهده داشتند.
در این کتاب با راز و رمز زندگی گرگها و نقش آنها در طبیعت آشنا خواهیم شد. در ابتدای کتاب با آغاز آشنایی انسان با گرگها، شکل ظاهری و محل زندگی آنها آشنا میشویم. در بخشی دیگر نگاهی کوتاه خواهیم داشت به انواع گرگهای جهان و گرگهایی که در ایران زندگی میکنند و در ادامه، با راه و روشهای شکار، عادتها و رفتارها، تولیدمثل و پرورش تولهها آشنا میشویم.
در پایان هم درباره دردسرهایی که گرگها با آن روبهرو هستند و اهمیت حفاظت از آن ها مطالبی را میآموزیم. وقتی این کتاب به پایان میرسد خواهید دید که دیگر از شنیدن صدای زوزهی گرگها در طبیعت نمیترسید، چون این صدا به ما میگوید: حال طبیعت، با حضور گرگها خوب است.
سخنی با کوچکترها و بزرگترها!؛ یک دوستی قدیمی؛ یک خانوادهی شکارچی؛ با گرگ خاکستری بیشتر آشنا شویم؛ گرگ ایرانی؛ جنگجو، شجاع و باهوش؛ شکارچیهای درجه یک؛ فصلی برای تولهها؛ دردسرهایی برای گرگها؛ چرا حفاظت از گرگها اهمیت دارد؟ عنوانهای بخشهای این کتاب است.
گرگها جانوران باهوشی هستند. آنها متوجه شدند که در شرایط سخت و هنگام کمبود طعمه، نزدیک شدن به انسانها سودمند است و اگر شانس داشته باشند. میتوانند از باقیماندهی غذایشان استفاده کنند. آنها همیشه مثل سایه در تعقیب انسانها بودهاند. گاهی از پسماندهی شکار انسانها تغذیه میکردند و گاهی نیز دامهای آنها را میربودند. سرانجام، انسانها نیز به این فکر افتادند که از قدرت و تواناییهای گرگها در شکار و زندگی خود استفاده کنند.
برای این کار چارهای جز اهلی کردن گرگها نبود، پس توله گرگهایی را پرورش دادند و طی چند نسل آنهایی را که خوشاخلاقتر و سازگارتر بودند ،برای زندگی کنار خود انتخاب کردند. نتیجه این کار پس از چند هزار سال اهلی شدن گرگ و پیدایش انواع مختلفی از سگها بود که هر یک با توجه به تواناییهایی که دارند تا به امروز در شکار، حفاظت از دامها و مبارزه با جانوران وحشی به انسان ها خدمت میکنند.