کتاب استخاره؛ فلسفه و چگونگی نوشته سیدمحمد ضیایی است که توسط انتشارات زائر رضوی منتشر شده است. مجموعه رهنما که تاکنون ۱۳۰ جلد از آن به همت انتشارات آستان قدس رضوی منتشر شده است، به موضوعات مختلف، اجتماعی، اخلاقی، عبادی، خانواده، احکام، ولایت فقیه و... میپردازد و سوالات گوناگون رایج در زمینههای یاد شده را پاسخ میدهد.
کتابهای کمحجم و پرمحتوای این مجموعه مناسب زندگی پرمشغله امروزی نگاشته شدهاند و سعی دارند مخاطبان و به ویژه جوانان را با رویکرد نوین اسلامی با مسایل گوناگون دینی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی آشنا سازند. «استخاره؛ فلسفه و چگونگی» جلد 86 این مجموعه است.
«استخاره» در لغت به معنای خواستن بهترین، طلب خیر و نیکویی است و در اصطلاح به معنای طلب خیر و عافیت از خداوند متعال است که در روایات به آن سفارش شده و جزو دعاهایی است که برای آن آدابی نیز برشمرده شده است. اگر شخص در انجام کاری دچار شک و تردید شد، می تواند استخاره را به روش های مختلفی انجام دهد که بخشی از آن ها در موضوع «اقسام و کیفیت استخاره» خواهد آمد.
استخاره در دو معنای اصطلاحی به کار می رود: معنای اول، معنای حقیقی استخاره است (یعنی استخاره مطلق) که در اخبار و روایات ما از آن بیشتر نام برده شده و نزد خواص، متعارف است و آن، طلب خیر از خداست. این نوع استخاره در تمام کارهایی که انسان انجام میدهد، نیکو و مستحب است. معنای دوم، استخاره با قرآن یا تسبیح و مانند آن است. همانطور که اشاره خواهیم کرد، استخاره با قرآن و تسبیح نیز طلب خیر و شناخت سعادت است و با «تفأل» متفاوت است.