نگارنده در کتاب زندگی و اندیشه های ادم اسمیت، میکوشد تا با نقد کلیشههای موجود و فهم رایج و غالب دربارة اندیشههای «ادم اسمیت»، تصویر جدیدی از افکار و شخصیت او را معرّفی کند. «ادم اسمیت» (17901723م)، بنیانگذار علم اقتصاد نوین، فیلسوفی اخلاقی بود که در باب علم اقتصاد نیز مطالب عمیق و نظریات تأثیرگذاری داشت. نگارنده در فصل نخست، زندگی و تأثیرات فلسفی اسمیت را مورد بحث قرار میدهد.
در فصل دوم، کتاب زندگی و اندیشه های ادم اسمیت، «اصول راهبر و راهگشای پژوهشهای فلسفی»، به عنوان نخستین اثر شناخته شدة اسمیت را بررسی میکند. سپس، چند اثر دیگر اسمیت را از زوایای گوناگون مورد نقد و تحلیل قرار میدهد و در پایان، با نگرشی موضوع محور، مبحث عدالت را از دیدگاه اسمیت مطرح میکند.
دکتر محسن رنانی نیز در مقدمه ای بر این اثر منتشر شده توسط پژوهشگاه علوم انسانی، این کتاب را برای کسانی که تمایلی برای ورود به کتاب حجیم ثروت ملل ندارند را مفید دانسته و هم برای کسانی که اسمیت را مطالعه کرده اند اما می خواهند از فراز به آن نگاه کنند. همچنین وقتی ترجمه ای از کتاب نظریه عواطف اخلاقی اسمیت به زبان فارسی موجود نیست، کتاب زندگی و اندیشه های ادم اسمیت، بهترین منبع برای درک نظریه ای است که اسمیت در کتابش بسط داده است.
از نظر اسمیت، فقر و وابستگی، که نتیجه آن است، علل اصلی فساد عواطفاند. فساد عواطف نیز، بهسهمخود، مانع «همدلی» میشود و اساساً هرچیزی که مانع «همدلی» شود، غیراخلاقی است. اسمیت، در TMS، دربارۀ وقوع این شکاف اجتماعی هشدار میدهد و خاطرنشان میکند که آدمیان موجوداتی اجتماعیاند و آدمی برای پرورش یک فرد باید همۀ افراد را پرورش دهد.
باوجوداین، آنچه عملاً اتفاق افتاد عبارت بود از پایبندی سرسختانه به تفسیر کاریکاتورگونه، حرصمدارانه و خودخواهانه از بازار آزاد اسمیت که علاوهبر غفلت کامل از بسیاری از سازوکارهای حامی بازار، زنهارهای اسمیت، تدبیرهای پیشگیرانۀ او و آموزش اقتصادی را نیز نادیده گرفت. اندیشمندان معاصری که بهدنبال احیای اسمیتاند میکوشند با تکیه و تأکید بر جنبههای فروگذارماندۀ نظریۀ او، ضمن پایبندی به پارادایم اصلی تفکر او، پارهای از ناکارآمدیهای آن را، که به باور آن ها معلول عدم توجه به زنهارها و تدابیر پیشگیرانۀ اوست، درمان کنند.