کتاب مسئله شناسی فرهنگی نوشته سینا کلهر است که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. مسئله شناسی شرط بقا و تداوم حیات است. نظام اجتماعی یا ارگانیسم زندهای که به مسائل خود واقف نباشد شانسی برای حیات ندارد، شناخت درست مسئله، بسان طرح مناسب، بیش از نیمی از حل مسئله است.
روشهای مختلف شناخت مسئله هر یک با هدف اطمینان بخشی نسبت به شناخت مسائل ارائه شدهاند. این اثر شرحی است بر اهمیت مسئلهشناسی در حوزهی فرهنگ همراه معرفی روشهای شناخت مسائل فرهنگی و بیان ضعفها و قوتهای این روشها همراه با مثالهای ملموس و عینی از مسائل فرهنگی.
چرا مسئله شناسی؟ قبل از اینکه بخواهیم درباره تعریف مسئله سخن بگویم، باید به این پرسش پاسخ دهیم که چرا مسئله و شناخت آن اهمیت دارد؟ شناختن مسئله به چه کار می آید و چه اهمیتی دارد؟ طرح این پرسش از آن جهت اهمیت دارد که برخی درباره ضرورت مسئله شناسی و همچنین اهمیت آن تردید دارند. این تردید دو دلیل دارد. دلیل اول به چالش ذاتی رویکرد مسئله محور بازمی گردد. با توجه به ماهیت نظام اجتماعی در همه جوامع همواره مسائلی وجود دارند. درواقع، جامعه بدون مسئله وجود ندارد.
رویکرد مسئله شناسی با بزرگ نمایی مسئله ها انرژی و وقت دولت ها و افراد را صرف چیزی می کند که امکان حل آن وجود ندارد. بنابراین طرح مسئله شناسی ذاتاً با بحران مواجهه است. دلیل دوم اینکه مسئله شناسی نوعی مهارت عملی است و افراد در زندگی روزمره خود و در جریان طبیعی زندگی به طور ضمنی مسئله ها را می شناسند و درک اجمالی یا تفصیلی از آن ها دارند. به عبارت دیگر، افراد براساس عقل و بینش عملی خود مسئله را می شناسند و با توجه به اهمیت آن در زندگی فردی و اجتماعی، عزم خود را به حل آن مسئله معطوف می کنند؛ مثلاً، افراد با توجه به وضعیت مالی، شغلی و درآمدی خود مسائلی دارند که اولویت های زندگی آن ها را شکل و فعالیت های آن ها را جهت می دهد.
معنای این سخن آن است که شناخت مسئله نوعی مهارت عملی است و تأمل نظری درخصوص آن یا ضرورتی ندارد، یا واجد اولویت نیست. در چنین نگاهی، آنچه اهمیت دارد معرفی ابزارها و روش هایی برای آموزش این مهارت به افراد و اصلاح و ارتقای این مهارت هاست. درنتیجه، آنچه ضرورت دارد نوعی دفترچه راهنمای آموزش مهارت های مسئله شناسی است که افراد با مطالعه آن بتوانند توانمندی های خود را تقویت کنند و مهارت های ضروری برای این موضوع را به دست آورند. این دیدگاه درنهایت به تبدیل مسئله شناسی به امر فنی و تکنیکی و تولید برنامه های کاربردی و نرم افزار مسئله شناسی منجر می شود.