در کتاب بازخوانی 82 سال آموزش رشته باستان شناسی در ایران گفته می شود که باستانشناسی، مطالعۀ رفتار بشر قدیم بر پایۀ یافتههای موجوداست. این آثارِ به جا مانده به اَشکال مختلفی یافت میشود و تمامی این یافتهها، پروندهای باستانشناختی را تشکیل میدهد؛ مجموعههایی از گذشته متشکل از یافتههای موجود در اثر رفتار انسان قدیم و بازسازی چنین رفتاری از چنین آثار ناقصی، به مهارت زیاد علمی و بینش و خلاقیت نیاز دارد.
بهعبارتِدیگر مطالعۀ فعالیتهای انسانی از طریق بازیابی و تجزیهوتحلیل فرهنگ مادی است و آن را میتوان هم یک علمِ اجتماعی دانست و هم شاخهای از علومانسانی .