ﺗﺄﺛﯿﺮ و اﻫﻤﯿﺖ ﻋﻨﺼﺮ ﺧﯿﺎل ﺑﺮ ﻓﮑﺮ و ذوق آدﻣﯽ، ﺑﺮ ﻫﯿﭻ ﮐﺴﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ. ﮐﺎر ﺗﺨﯿـﻞ، اﺑﺪاع و اﯾﺠﺎد ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎی ﺧﯿﺎﻟﯽ اﺳﺖ و از ﻃﺮﯾﻖ آنﻫﺎﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻋﺎﻃﻔﻪ و اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎیﺷﺎﻋﺮ، ﺟﻨﺒﻪی ﺷﻌﺮی ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد و از ﺻﻮرت ﺑﯿﺎن ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻋﺎدی و ﻣﺘﺪاول ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﯾﺪ.
ادﯾﺒﺎن ﻗﺪﯾﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﻪی ﺗﻮﺟﻬﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﺻﻮر ﺧﯿﺎل در ﺷﻌﺮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ، درﺑﺎره‌ی ﺳﻬﻢ ﺧﯿﺎل در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﻌﺮ ﮐﻤﺘﺮ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ و ﻋﻠّﺖ اﯾﻦ ﺳﮑﻮت را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﯾﺪ در ﻃﺮز و ﺷﯿﻮه‌یﺗﻔﮑﺮ آﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻌﺮ و ﻣﻔﻬﻮم آن ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد. و از آن ﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ و ﺷﮑﻞ ﺷﻌﺮ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ، ﻋﻨﺼﺮ ﺧﯿﺎل و ﺟﻮﻫﺮ ﺷﻌﺮی ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﯾﺸﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ. و از اﻫﻤﯿﺖ ﺧﯿﺎل در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﻌﺮ اﻧﺪک و ﮐﻢ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ؛ وﻟﯽ آنﻫاﯾﯽ ﮐﻪ دﯾﺪﻣﻨﻄﻘﯽ و ﻓﻠﺴﻔﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ داﺷﺘﻪاﻧﺪ، ﻋﻨﺼﺮ ﺧﯿﺎل را ﺟﻮﻫﺮ اﺻﻠﯽ ﺷﻌﺮ ﺷﻤﺮده‌اﻧﺪ و ﺑﺴﯿﺎری از ﮔﻮﯾﻨﺪﮔﺎن ﻣﮑﺎﺗﺐ ﺟﺪﯾﺪ ادﺑﯽ، ﻫﻨﺮ را ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺧﯿﺎل و ﺗﺨﯿﻞ داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ.

ﺷﺎﻋﺮان ﺳﺒﮏ ﻫﻨﺪی از ﺟﻤﻠﻪی ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ از ﺗﺼﻮﯾﺮﺳﺎزی در اﺷﻌﺎر ﺧﻮد ﺑﻬﺮه‌ی ﻓﺮاوان ﺑﺮدﻧﺪ و ﻧﮕﺮﺷﯽ ﺗﺎزه و ﻧﻮ ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ داﺷـﺘﻨﺪ ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﻧﮕﺮش را از راه و ﺷـﯿﻮه‌ی ﺧﯿﺎل‌بندی ﻣﻄﺮح ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺑﯿﺪل دﻫﻠﻮی، ﮐﻠﯿﻢ ﮐﺎﺷﺎﻧﯽ، ﻃﺎﻟﺐ آﻣﻠﯽ از ﺷﺎﻋﺮان و ﭼﻬﺮهﻫﺎی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪی سبک ﻫﻨﺪی ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ زﯾﺒﺎ، ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ و ﮔﺎه ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪ و ﺗﺼﻮﯾﺮﺳﺎزی آنﻫﺎ در ﺷﻌﺮ ﭘﺎرﺳﯽ ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ ﮔﺴﺘﺮده داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.

در ﮐﺘﺎب تصویر و ایماژ در شعر مکتب سپاهانی ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺗﻼش ﻓﺮاوان ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ و اﯾﻤﺎژ را در دﯾﻮان اﺷﻌﺎر اﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮان ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار دﻫﺪ.

گزیده کتاب تصویر و ایماژ در شعر مکتب سپاهانی

معنی لغوی ایماژ

هر واژه‌ای دارای یک یا چند معنی لغوی واصطلاحی می‌باشد. ایماژ نیز در فارسی، عربی و انگلیسی دارای معانی مشابه و گاه همسان است.« درلغت‌نامه‌های انگلیسی برای این واژه معانی زیر آمده است: بدل، کپی، شبیه، عکس، مجسمه، شکل، تشبیه، سایه،شمایل، برگردان و نمادین کردن» منتقدان و بلاغیان معاصر عرب نیز واژه‌های «صورت، و تصویر» را معادل ایماژ به کار برده‌اند. در زبان فارسی نیز کلمه «خیال» را برابر با ایماژ پیشنهاد کرده‌اند، یرا خیال در معنی سایه، عکس، پرهیب و شبح آمده است. اما در نقد ادبی و بلاغت‌ فارسی اصطلاح «تصویر» مقبولیت و پذیرش عام یافته است.

تصویر سازی

تصویر سازی گاه نقاشی و ترسیم یک عکس، نقش و تصویری را در ذهن مجسم می‌کند اما در ادبیات تصاویر تفاوت بسیار با نقاشی بیرونی و تجسیم طبیعت دارند. مواد و مصالح در تصویرسازی ادبی واژگان و کلمات هستند که به یاری و مدد آنها می‌توان تصاویر زیبا آفرید.

مراد از تصویرسازی، نقاشی و نمایش و فیلم‌سازی با کلمات است بدین صورت که شاعر یا نویسنده باید به قدری بر کلمات، فضا و معنا و ارتباط این سه با هم چیره و مسلط باشد که بتواند به راحتی و آسانی و با روش‌های گوناگون، و با کاربرد جملات و کلمات تابلویی زیبا، نمایش یا فیلمی زنده در برابر دیدگان و ذهن خواننده تصویر کند.

کتابشناسی ملی :

7519233

شابک :

978-600-438-267-0

سال نشر :

1400

صفحات کتاب :

455

کنگره :

PIR3761

دیویی :

8 ﺎﻓ 409/1