کتاب ابطال علائم تجاری

معرفی کتاب ابطال علائم تجاری

کتاب ابطال علائم تجاری مصادیق و آثار علائم تجاری ثبت شده در حقوق ایران نوشته‌ی فیروزه شاه حیدری، ماهیت حقوقی نام و نشان (برندها) را مورد بررسی قرار می‌دهد. شناخت کیفیت کالاهای تجاری و حق تولیدکنندگان آن برای خریداران اعم از واسطه ها و مصرف کنندگان، امری بس دشوار است. جهت تامین چنین شناختی در بازار تجارت از دیرباز استفاده از نام تجاری و علامت تجاری مرسوم شده است.

در حقوق ایران حق استفاده علامت تجاری فقط برای کسانی است که علامت خود را به ثبت برسانند و طبق قانون ثبت علائم تجاری، شرکت حق منحصر به فردی دارد که به وسیله آن می‌تواند از ارائه کالاهای مشابه توسط اشخاصی که علامت تجاری آن‌ها به صورت واضح یا به طریق گمراه کننده‌ای مشابه علامت تجاری دیگر کالاها باشد، ممانعت کند.

در نهایت حقوق ایران موضوع اجرا را بسیار محدود پیش بینی نموده است و به علت عدم ترسیم و شفاف‌سازی مصادیق نقض و تصریح آن، بالطبع ضمانت اجراهای موثر و بازدارنده‌ای جهت حمایت کارآمد از صاحبان این حقوق به عمل نیامده است. با توجه به گستره تکنولوژی و فناوری‌های پیشرفته نوین، لازم است تا موارد و مستندات احتمالی نقض حق، حداقل در موارد تکنولوژی و فناوری‌های جدید در این قانون پیش بینی و تصریح می‌شد تا رویه‌های قضائی و ضمانت اجراهای نقض این حقوق نیز منطبق با قوانین مقرره ترسیم و تصمیمات و آراء مستنداً و بدون اعمال سلایق صادر می‌گردید. این کتاب توسط انتشارات قانون یار منتشر شده است.

گزیده کتاب ابطال علائم تجاری

یکی دیگر از مواردی که زوال حقوق انحصاری ناشی از ثبت علامت تجاری را به دنبال دارد موضوع عدم استفاده از علامت ثبت شده در ظرف مدت معین است که این ظرف زمانی با توجه به قانون ملی کشورها تعیین و می‌تواند متفاوت باشد. در قوانین بسیاری از کشورها این مدت معمولاً پنج سال است.

بدین توضیح که چنانچه مدعی اثبات کند که صاحب علامت تجاری ثبت شده از علامت خود به مدت پنج سال متوالی قبل از تاریخ ادعا استفاده نکرده باشد این امر می‌تواند از موجبات زوال حقوق انحصاری ناشی از ثبت علامت تجاری باشد، البته به شرطی که این استفاده، همانطور که گفتیم متوالی و واقعی باشد، به این معنا که به عنوان مثال صرف استفاده از علامت در آگهی‌های تجاری نمی‌تواند استفاده به معنایی باشد که منظور نظر مقنن است. همچنین عدم استفاده از علامت تجاری ثبت شده در صورتی می‌تواند موجب زوال حق مذکور گردد که عدم استفاده مبتنی بر عذرهای قانونی و موجه نباشد. بنابراین چنانچه صاحب علامت تجاری اثبات کند که عدم استفاده از علامت به لحاظ عذرهای قانونی یا اوضاع و احوالی بوده که از توان او خارج بوده است این امر می‌تواند از زوال حق او جلوگیری کند.

به عنوان مثال اگر بتواند ثابت کند که عدم استفاده از علامت به لحاظ جنگ در کشور و ممنوع کردن کالاهایی بوده است که علامت تجاری برای آن‌ها به ثبت رسیده است یا اینکه کالاها و خدماتی که علامت برای آن ها به ثبت رسیده است قبلاً دارای ارزش فراوان بوده و فعلاً تولید آن‌ها به لحاظ اوضاع و احوال کشور و تحولات اقتصادی صورت گرفته به صرفه و اقتصادی نیست. اما اگر صاحب علامت ادعا کند که عدم استفاده او از علامت به خاطر نداشتن منابع کافی بوده این عذر پذیرفته نیست و نمی‌تواند توجیه کننده عدم استفاده او از علامت باشد.
خلاصه اینکه استفاده از علامت در قالب شرایطی که بیان شد برای ادامه و حفظ اعتبار آن ضروری است، و این امر حتی در رابطه با علائم دفاعی نیز صادق است یعنی در رابطه با علامت یاد شده نیز تا حدودی باید استفاده واقعی باشد تا اعتبار علامت حفظ و استمرار پیدا کند. در رابطه با علائم مشهور این قدر استفاده هم ضرورت ندارد، زیرا حتی عدم استفاده از علامت مشهور در برخی کشورها مانع حمایت از آن نمی‌باشد و چنین حمایتی برای اجتناب از گمراه شدن آحاد مردم ضرورت دارد.