کتاب جریان شناسی سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی (جلد اول)

معرفی کتاب جریان شناسی سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی (جلد اول)

کتاب جریان شناسی سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی (جلد اول افراد و شخصیت‌های تاثیرگذار پس از انقلاب اسلامی) اثر پژوهشی محمدعلی لیالی و محمد حقی منتشر شده توسط انتشارات شهیدکاظمی.

آگاهی از زمانه و تحولات پیرامون جامعه، نقش مهمی در تحلیل صحیح حوادث و رخدادهای پیش‌رو داشته و همچون چراغ راه، روشنی‌بخش مسیر حرکت آینده و مانع از لغزش‌ها و اشتباهات انسان می‌شود. در این زمینه شناخت جریان‌های سیاسی نقش کلیدی دارد؛ چراکه شناخت صحیح مسائل سیاسی هر جامعه‌ای و تحلیل درست از وقایع، بدون شناخت ماهیت جریان‌های سیاسی ناممکن است و لازمه‌ی درک درست از جامعه، شناخت جریان‌های سیاسی آن است. 

 بر این اساس، کلان‌طرح «جریان‌شناسی سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی» در دستور کار قرار گرفته که در ذیل آن عنوان «جریان‌شناسی افراد و شخصیت‌های تأثیرگذار پس از انقلاب اسلامی» با دسته‌بندی شخصیت‌ها ذیل عنوان‌های «شخصیت‌های سیاسی اپوزیسیون و ضدّانقلاب»، «شخصیت‌های ملی‌گرا (ملی‌مذهبی)»، «شخصیت‌ها، رهبران احزاب و جریان‌های سیاسی داخل نظام»، «شخصیت‌های سیاسی غیرحزبی» و «شخصیت‌های غیرسیاسی تأثیرگذار» موضوع کتاب حاضر است. گرچه پرداختن به افراد و اشخاص تأثیرگذار در تحولات سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی، نیازمند به تدوین صدها مدخل در قالب یک دایرة‌المعارف و دانش‌نامه‌ی رجال سیاسی است، در این کتاب به رهبران فکری و سیاسی تأثیرگذار در تحولات سیاسی پس از انقلاب اسلامی بسنده شده که این اجمال و آغاز را تفصیل و تکمیل باید.

گزیده کتاب جریان شناسی سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی (جلد اول)

مفهوم جریان‌شناسی 
جریان‌شناسی عبارت است از شناخت منظومه و گفتمان، چگونگی شکل‌گیری، معرفی مؤسسان و چهره‌های علمی و تأثیرگذار در گروهای فکری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی. جریان‌شناسی به شناخت یک طیف گسترده‌ی فکری، اعتقادی، سیاسی و ایدئولوژیک گفته می‌شود. همچنین جریان‌شناسی به شناخت بسترها و چگونگی شکل‌گیری اندیشه‌ای با بررسی مبانی فکری تئوری‌پردازان به‌همراه بررسی مواضع و عملکرد آنان اطلاق می‌شود.

در یک تعریف رساتر و کامل‌تر، شاید بتوان گفت که جریان‌شناسی به شناخت مبانی و خاستگاه فکری، سیاسی، اعتقادی و اندیشه‌ای افراد، گروه‌ها و احزاب سیاسی خاصی که دیدگاه‌ها، جهت‌گیری‌ها، مواضع و رفتار سیاسی متمایز از دیگران دارند، گفته می‌شود. بنابراین، جریان‌شناسی یعنی شناخت یک گفتمان و پارادایم فکری. 

مفهوم جریان‌شناسی سیاسی
با توجه به تعریفی که از جریان‌شناسی صورت گرفت، جریان‌شناسی سیاسی عبارت است از شناخت منظومه و گفتمان، چگونگی شکل‌گیری، معرفی مؤسسان و چهره‌های علمی و تأثیرگذار یک جریان سیاسی. به‌عبارتی‌دیگر، جریان‌شناسی سیاسی یعنی شناخت مبانی و خاستگاه فکری، سیاسی، اعتقادی و اندیشه‌ای افراد، گروه‌ها و احزاب سیاسی.

بنابراین، جریان‌شناسی سیاسی نباید با شناخت احزاب و گروه‌های سیاسی اشتباه گرفته شود؛ زیرا هرچند در جریان‌شناسی سیاسی، آشنایی با احزاب و گروه‌های سیاسی لازم و ضروری است، صرف شناخت احزاب به‌معنای جریان‌شناسی نیست، بلکه در جریان‌شناسی سیاسی در کنار شناخت احزاب، شناسایی بسترها و زمینه‌های شکل‌گیری و گفتمان فکری حاکم بر آن‌ها لازم است.