کتاب دروس فی علم المنطق، اثر محمدرضا المظفر؛ به زبان عربی و در دو بخش «منطق ادراک» و «منطق تصدیقات» تقسیم و به نگارش درآمده است که هر کدام به بخشهایی که تعداد، عنوان و ترتیب آنها متفاوت و در برخی منابع، محتوای آنها نسبت به آنچه محقق است، متفاوت میباشد که به عناوین و موضوعاتی نظیر؛ نیاز به منطق و تعریف آن، تجسم و اعتبار سنجی، علم امری ضروری و نظری است، بحث در مورد کلمات، شناسه و تقسیم بندی متصل به آن، استنتاج مستقیم یا ارتباط بین مسائل، صنایع پنج گانه، اثبات، ایجاد اختلاف، صنعت سخنرانی عمومی و غیره پرداخته و به بررسی و تحلیل آنها میپردازد و در پایان نیز مجموعهای از سوالات و تمرینهایی متناسب با محتوای کتاب به منظور ارزیابی سطح درک مخاطب از مطالب، مطرح و ارائه شده است.
تقسیمات العرضی
العرضی: لازم ومفارق.
اللازم: ما یمتنع انفکاکه عقلاً عن موضوعه، کوصف (الفرد) للثلاثة و (الزوج) للأربعة،
و (الحارة) للنار....
المفارق: ما (لا) یمتنع انفکاکه عقلاً عن موضوعه، کأوصاف الإنسان المشتقة من أفعاله وأحواله، مثل قائم وقاعد ونائم وصحیح وسقیم، وما إلی ذلک، وإن کان لا ینفک أبداً: فإنک تری أن وصف العین (بالزرقاء) لا ینفک عن وجود العین، ولکنه مع ذلک یعد عرضیاً مفارقاً، لأنه لو أمکنت حیلة لإزالة الزرقة لما امتنع ذلک وتبقی العین عیناً.
اللازم بین وغیر بین.
البین بین بالمعنی الأخص، وبین بالمعنی الأعمّ.
أ. البین بالمعنی الأخصّ: ما یلزم من تصوّر ملزومه تصوّره ، بلا حاجة إلی توسط شیء آخر.
ب. البین بالمعنی الأعم: ما یلزم من تصوره وتصور الملزوم وتصور النسبة بینهما الجزم بالملازمة. مثل: الإثنان نصف الأربعة أو ربع الثمانیة، فإنّک إذا تصوّرت الاثنین قد تغفل عن أنها نصف الأربعة أو ربع الثمانیة، ولکن إذا تصورت أیضاً الثمانیة - مثلاً - وتصورت النسبة بینهما تجزم أنها ربعها.