کتاب خیزش جنوب pdf
قیام ضداستعماری مردم بوشهر علیه تجاوز نظامی بریتانیا
معرفی کتاب خیزش جنوب
کتاب خیزش جنوب: قیام ضد استعماری مردم بوشهر علیه تجاوز نظامی بریتانیا، اثر محمدامیر شیخ‌نوری است که به همت انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.
بوشهر در دوره قاجار معتبرترین بندر تجاری ایران بود؛ به طوری که بیشتر دولت‌های بزرگ اروپا در این شهر نمایندگی تجاری و سیاسی داشتند. علاوه بر آن، این بندر به منزله دروازه جنوبی ایران برای تبادل افکار سیاسی و مناسبات فرهنگی نیز بود. از دید کارگزاران بریتانیا، بوشهر مناسب‌ترین بندر در خلیج فارس برای تجارت به شمار می‌رفت که مقارن آن ایام، مملو از تجار داخلی بود که با آزادی کامل به خرید و فروش و صدور کالاها اشتغال داشتند. ازاین‌رو، نمایندگی بوشهر به عنوان زیرمجموعه شرکت هند شرقی، محافظت از کشتی‌ها و محموله‌های تجاری بازرگانان تحت پوشش شرکت هند شرقی در حوزه خلیج فارس را بر عهده گرفت.
درباره کتاب خیزش جنوب
هدف از کتاب خیزش جنوب: قیام ضد استعماری مردم بوشهر علیه تجاوز نظامی بریتانیا، بیان چگونگی لشکرکشی انگلستان به افغانستان و خلیج فارس است که به اشغال بوشهر و در نهایت، تفکیک افغانستان از ایران منجر شد که طبق عهدنامه پاریس به کلی از ایران جدا گردید و به کشوری مستقلِ ساخته و پرداخته انگلستان تبدیل شد. در نیمه اول دوره قاجار مسئله افغانستان و مداخلات انگلیس در خلیج‌فارس موضوعاتی مرتبط با هم و پیچیده شده بود. به همین دلیل، مسئله افغانستان و خلیج‌فارس بارها در دوره قاجار موجب برخورد ایران و انگلیس شد که در هر نوبت، مردم جنوب (بوشهر و توابع آن) با ایثار جان و فداکاری برای دفاع از استقلال میهن تلاش کردند.
قیام ضد استعماری مردم بوشهر، دشتی، دشستان و تنگستان در قرن نوزدهم و بیستم میلادی، نقطه عطفی در مبارزات مردم ایران علیه متجاوزان مستکبر و ستمگران استثمارگر محسوب می‌شود که تاکنون تلاشی همه‌جانبه برای شناخت و معرفی آن صورت نگرفته است. در دوره قاجار، مردم استان بوشهر، چهار بار با تهاجمات انگلستان به مرزهای جنوبی ایران مقابله کردند که این مقاومت‌ها در تاریخ معاصر ایران بی‌نظیر است.
قدر مسلم، بیان ایثار و ایستادگی مردم جنوب برای حفظ آزای و استقلال و دفاع از دین و میهن، نقش الگویی سازنده در آشنا کردن نسل حقیقت‌جوی ایران با اصل دفاع از دین و میهن و هویت ملی از سویی و افزایش ایمان مذهبی و آگاهی از ارزش‌های اسلامی در تحولات سرنوشت‌ساز اجتماعی و مبارزه با ظلم و تجاوز از دیگر سو دارد. همین ضرورت‌ها موجب شد تا کتاب خیزش جنوب نتیجه تلاش علمی دکتر محمدامیر شیخ‌نوری به بررسی و تحلیل زوایای گوناگون قیام های ضداجنبی مردم بوشهر پرداخته و گوشه‌های تاریک و مبهم قیام خونبار مردم آن سامان را روشن و آشکار سازد.
روش تحقیق در این کتاب، تاریخی است، اما تاریخی به مفهوم سنتی، یعنی وقایع‌نگاری نیست؛ بلکه این وقایع و اتفاقات با روش تحلیلی بررسی شده‌اند. در این تحقیق، از منابع بی‌شماری استفاده شده است. حدود ۱۶۵ کتاب فارسی، پانزده مقاله و هشت کتاب لاتین و همچنین اسناد زیادی که تعدادی از آن‌ها ضمیمه تحقیق شده است.
گزیده کتاب خیزش جنوب
ویل‌دورانت در کتاب اختناق هندوستان می‌نویسد:
دولت انگلیس به جای گسترش فرهنگ، مشروب‌خواری و میگساری را در میان مردم وسعت داد. با اولین پست تجارتی که به‌وسیله بریتانیا تأسیس گردید، سالن‌های متعددی برای فروش مشروب باز شد و کمپانی هند شرقی از این راه منافع بی‌شماری تحصیل نمود. در ابتدای تصرف هندوستان، قسمت اعظم عواید دولت از همین سالن‌ها تأمین گردید.
ویل دورانت اضافه می‌کند:
من جمعیت کثیری دیده‌ام که در مقابل چشمم از شدت گرسنگی جان می‌دادند. به من ثابت شده است که این قحط و غلا، برخلاف آنچه بعضی‌ها مدعی‌اند، به هیچ‌وجه نتیجه ازدیاد جمعیت یا رواج نادانی و تعصب نیست، بلکه تمام این تیره‌بختی‌ها معلول این است که دسترنج ملتی به‌طرز فجیعی که در تمام تاریخ بی‌سابقه و بی‌نظیر بوده است، از سوی ملت ستمگر دیگری به غارت می‌رود. من می‌خواهم نشان دهم که چگونه انگلیس سال به سال خون هندوستان را مکیده و آن را به پرتگاه مرگ و نیستی نزدیک کرده است.
