کتاب فلسفه علم دینی تالیف آیتالله علیاکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و عضو هیئت علمی گروه منطق فهم دین در این پژوهشگاه و منتشر شده توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی می باشد.
نامبرده در این اثر تبیین کرده است که علم دینی ضلعی از اضلاع یا ساحات پنجگانهی «هندسهی معرفت دینی» است. از آنجایی که معرفت دینی، «محصّل کاوش موجه برای فهم دین و کشف گزارهها و آموزههای دینی» است؛ فلسفهی علم دینی نیز یکی از شاتخههای «فلسفهی معرفت دینی بهشمار میرود.
فلسفهی علم دینی، به تبیین مباحثی همچون عنوانهای زیر میپردازد:« ماهیت» و «معیار» علم دینی( تفاوت علم دینی و علم سکولار)، « امکان تصوری» (معناداری عنوان علم دینی) و «امکان تصدیقی»(تحقق خارجی) آن، «مبانی/ مبادی» هستیشناختی، معرفتشناختی، و... است.
چالش_ پرسش چهارم: رابطه علم و دین
علم و دین از هر حیث با هم متباینند، و نقشها و کارکردهای متفاوت و مستقلی دارند؛ هیچکدام نباید وارد قلمرو دیگری بشوند. دین عهدهدار ایجاد ایمان به ماورا و قداست بخشی و معنیدهی به هستی و حیات در این عالم است، و رسالت ذاتی و غایت قصوای آن نیز، هدایت هدف معغنوی آدمیان و تامین مصالح اخروی آنان است، اما علم عهدهدار کشف قوانین طبیعت و تفسیر مادی آن و تغییر عالم محسوس است( علوم طبیعی)، و یا تحلیل و تعلیل کنش و واکنش انسان در قبال وضعیتهایی است که با آنها مواجه میشود و رهنمونی او به رفتار شایسته در این مواجهه است(علوم انسانی)؛ رسالت علوم و دفع مشکلات پیشروی بشر و تسهیل و ارتقای سطح سختافزاری و نرمافزاری زندگی انسان است.
هیچکدام از این دو نمیباید و بلکه نمیتوانند در قلمرو دیگری دخالت کنند و رسالت آن را به عهده گیرند و ثمره تحقق فلسفه علم دینی _در صورت امکان_ درآمیختن این دو حوزه متباین است.