کتاب «دستنوشتههای ایران» نوشته حسن مهرآبادی آرانی است که در انتشارات جمکران به چاپ رسیده است.
قلم و کتابت، نماد میراث مکتوبی است که حافظه تاریخی یک ملت، بلکه یک امّت را شکل میدهد. حافظه تاریخی هر ملت، بخش مهمی از هویت تاریخی و میراث فرهنگی آن ملت است که افزون بر عناصر فرهنگی-معنوی، حاوی عناصر تمدنیِ تاریخمندی است که مقتضیات زمان و مکان بر آن اثر میگذارد و از آن اثر میپذیرد؛ بنابراین، جوامع برای حفظ و ارتقای هویت جمعی خود، نیازمند احیای این میراث گرانقدر هستند. کمترین ثمری که در احیای میراث مکتوب میتوان انتظار داشت، ایجاد روحیه اعتماد به نفس و عزت و رفعت فرهنگی در تک تک افراد جامعه است؛ لیکن کارکرد اصلی این گنجینه فرهنگی، استمرار و امکان رشد و ارتقای علمی-فرهنگی جامعه به شمار میآید. بر این اساس، میراث مکتوب که در نسخههای خطی مجال بروز مییابد، نیازمند فرایندی برای احیا، بازشناسی و حتی بازسازی است که از بازشناسی کلی با هدف خودیابی اجتماعی- تمدنی آغاز میشود و تا مرحله احیای میراث با هدف گسترش مرزهای فرهنگ و دانش بومی پیش میرود. مقدمه این فرایند عبارت است از تبدیل ذهنیت فردی به دست نوشته قابلاستفاده دیگران؛ در مرحله بعد دستهبندی و ثبت مشخصات و عرضه آن به دیگران، سپس یافتن و تجمیع و نگهداری این نسخهها در شرایط مناسب، در مرحله بعدی نیز با تصحیح و مقابله و تحقیق روی نسخ و در نهایت انتشار آن میتوان این فرایند را ادامه داد.
کتاب «دستنوشتههای ایران» که حاصل تلاش محقق گرانمایه، حضرت حجتالاسلاموالمسلمین مهرآبادی میباشد،، پیرامون حضرت مهدی و با هدف برداشتن گام نخست احیای میراث مکتوب مهدوی و باز کردن این مسیر بر روی محققان و مراکز علمی-پژوهشی در تحقیقات تمدنی مهدویت انجام شده است. کتاب «دستنوشتههای ایران»، شامل عناوین نسخههای دستنوشته درباره مهدویت است که اطلاعات آنها به تفصیل یا اختصار تا پایان 1394 شمسی به دست آمده است. منابع اصلی کتاب حاضر، فهرستگان نسخههای خطی ایران (فنخا) در 34 مجلد رحلی، فهرستواره دستنوشتههای ایران (دنا) در 12 جلد قطور که مجموع دو نسخه، قریب پنجاه هزار صفحه و سیصد و بیست هزار عنوان را در بر میگیرد، فهرست نسخههای خطی کتابخانه بزرگ آیتالله العظمی مرعشی نجفی در 47 جلد و نوزده هزار و پانصد عنوان و دیگر فهرستها بوده است. به این ترتیب، بیش از صد هزار صفحه به صورت دستی جستوجو شد و در چند سال متمادی چندین مرحله بازبینی، بررسی و فیشبرداری صورت پذیرفت. برای سهولت در دسترسی، در این کتاب همه عنوانها به صورت الفبایی تنظیم و تدوین شده است.