کتاب «ادبستان مطهر» درباره تربیت فرزند در اندیشه استاد شهید مرتضی مطهری است. این کتاب به کوشش روحالله شهریاری گردآوری و تدوین شده است و توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است.
بیتردید استاد شهید مرتضی مطهری(ره) در زمره مربیان ربانی است که در سه بعد علمی، عملی و اجرایی صلاحیتهای لازم جهت حیات مقام تربیتگری را کسب نموده است. از یکسو دارای اندیشهای منضبط، جامع، عمیق و برگرفته از معارف قرآنی، حدیثی و حکمی است و از دیگرسو به طهارت و تهدیب نفس موفق شده بود و نیز اسالیت تربیتگری را به نیکویی مواظبت نموده و نیز متذکر میشدند. این ویژگیها، از ایشان معلم تربیتی ساخته است که برای همیشه تاریخ میتوان به منطق و رأی او تمسک جست و کام تشنگان را سیراب نمود. دغدغه تعلیم و تربیتی استاد را در ابعاد پیشگفته میتوان مشاهده نمود. استادمطهری از کم بودن منابع مفید علمی که در مسیر تهذیب و تربیت کام تشنگان معارف اسلامی را سیراب کند، اظهار تاسف مینمود و نیز برآن دسته از افرادی که کار در امر تربیت و تألیف منابع مفید جهت اجرای درست فرآیند تربیت را کسر شأن جایگاه علمی خود و دیگران میدانستند، خرده گرفته و از این تفکر به عنوان یک «بیماری اجتماعی» یاد مینمودند.
نوشتار حاضر که در شش فصل تدارک دیده شده است در تلاش است تا گامی هرچند کوتاه ولی جامع و منسجم در راه معرفی اندیشههای تربیتی استاد مطهری(ره) در بعد عمل تربیتی و با رویکردی ناظر به فرزند بردارد. در انتخاب محتوای هر فصل به دیدگاههای بدیع و ممتاز استاد اشاره شده و از ذکر مطالبی که به اقتضای زمان مکرراً بحث و بررسی شده، پرهیز شده است، بهعلاوه از ارائه مباحث صرفاً تئوری اجتناب شده است. سعی نگارنده بر آن بوده است تا در کل کتاب حیث کاربردی و ناظر به فرزند بودن رعایت شود. از این جهت حتی در بحث مبانی تربیت، به مبانی قریب تربیت که جنبه ناظر به عمل تربیتی دارند پرداخته شده است. تبویب، ترتیب و تنظیم مباحث و نیز تیترهای هر بحث از گردآورنده است. همچنین جهت ایجاد انسجام در مباحث، گاهی تقطیعها و تقدیم و تأخیرهایی در کلام ایجاد شده است. بهعلاوه موارد ملالآور و غیرمرتبط یا تکراری حذف شده است. با این وجود متن کتاب جز در موارد اندک که جهت بازسازی محتوا، از مضمون اندیشههای استاد در مواضع مختلف بهره گرفته شده، تقریر استاد است و به مضمون کلام و شیوه تقریر استاد خللی وارد نشده است.
اعمال انسان پایهها و اساسهای نفسانی دارند، مانند غریزه و عادت که بر روی آنها قرار گرفته است. فایده تربیت این است که آن پایهها را بهگونهای در روح افراد شکل میدهد که هیچگاه اراده انسان متوجه کارهای زشت و پست نمیشود و همیشه اعمال خیر و شایسته و به تعبیر قرآن، «عمل صالح» غایت و هدف انسان قرار میگیرد که نتیجه آن، مالکیت نفس و تسلط بر خویشتن است. تسلط بر خویشتن آن چیزی است که بزرگان بشر را با آن توصیف و تمجید میکنند، به این صفت میستایند و این صفت را مقیاس و میزان عظمت، شخصیت و بزرگی افراد بشر معرفی میکنند.