کتاب جنگ روسیه و ژاپن اثر محمد سرخی است و انتشارات آرمان رشد آن را منتشر کرده است.قرن بیستم شاهد جنگهای بزرگی بود که طی آن میلیونها نفر کشته شدند. اولین جنگ بزرگ قرن بیستم میان روسیه و ژاپن اتفاق افتاد، اما بهخاطر اهمیت جنگ جهانی اول این جنگ کمتر موردتوجه قرار گرفت.
جنگ روسیه و ژاپن بهدلیل وسعت زیاد منطقۀ درگیری و تعداد کم نیروها، فضای کافی برای انجام حرکتهای تهاجمی به نیروهای دو طرف را داد و ارتش ژاپن توانست با دور زدن جناح حریف، روسیه را وادار به عقبنشینی کند. جنگ روسیه و ژاپن فقط ازنظر نظامی مهم نبود، بلکه ازلحاظ سیاسی اهمیت زیادی داشت و باعث شد ژاپن به جمع قدرتهای بزرگ جهان بپیوندد و کشورهای غربی مجبور شدند در محاسبات خود این کشور را نیز در نظر بگیرند.
این جنگ اولین پیروزی یک کشور آسیایی در مقابل یک قدرت بزرگ باعث بیداری کشورهای استعمارزده شد تا در این کشورها جریانهای سیاسی ضد استعماری و استقلالطلبانه به وجود بیاید.
در این کتاب جنگ روسیه و ژاپن از دیدگاه نظامی و سیاسی مورد مطالعه قرار گرفته تا عوامل پیروزی ژاپن و شکست روسیه مشخص شود.
در سال 1853 فرمانده پری به همراه تعدادی کشتی جنگی نیروی دریایی ایالات ۱ متحده به ژاپن وارد شد. ژاپن در این زمان از سیاست درهای بسته پیروی میکرد، ولی آن زمان قادر نبود با تجهیزات موجود مقابل پری قرار بگیرد. این موضوع سبب شد ژاپن سیاست درهای بسته را به آرامی کنار بگذارد و شروع به ورود فنّاوری غربی کند.
در این دوره ژاپن توسط مقامی به نام شوگون یا سپهسالار کل اداره میشد و حتی امپراتور نیز زیر نظر آن ها بود؛ البته امپراتور بیشتر تأییدکنندۀ حکومت شوگون ها بود و به نوعی مثل پادشاهان مشروطه مهر تأیید دولت بود و کمتر در امور مداخله میکرد. بزرگان ژاپنی به این موضوع پی بردند که وجود یک حکومت مرکزی مقتدر قادر است به پیشرفت آنها کمک کند. شوگون ها از خاندانی پایین تر از خاندان امپراتور محسوب میشدند. امپراتوران ژاپن ارزش مقدسی داشتند و میتوانستند مردم را دور خود متحد کنند.