در کتاب فرش سیستانی سعی بر آن شده است تا با معرفی فرش سیستانی از نظر رنگ، نقوش و نهادههای اولیه، به بیان راهکار و راهبردهایی برای شکوفایی مجدد هنر قالیبافی سیستان تحت عنوان یک اشتغال پایدار خانگی بپردازیم.
کتاب فرش سیستانی نقشها، طرحها، مشکلات بافندگان و بازاریابی نوشته جناب آقای امین مرادی منتشر شده در نشر متخصصان است.
در بخشی از این کتاب میخوانیم
چکیده
هنرهای صناعی روستاییان بهعنوان بخشی از هنرهای بومی کاربردی و ملی ایران جلوهای از فرهنگ، هنر و تمدن کهن این سرزمین است که روح هر بینندهای را در رنگ و ظرافت خود متحیر میسازد و هنر در جوامع روستایی به دلیل نزدیکی به طبیعت و نیازهای مادی و معنوی از ویژگیهای خاصی برخوردار است. میتوان گفت در این جوامع پیدایش هنر صرفاً برای هنر نیست، بلکه هنر برای زندگی است. فرش یا قالی ایران هنری شگفتانگیز و دستاورد اصیل و سنتی است که در دل تاریخ این سرزمین جای دارد. صنعت قالیبافی از دیرباز یکی از ارکان اصلی معیشت روستاییان بوده و بهعنوان تأمینکننده قسمتی از درآمد خانوارهای روستایی اهمیت سازندهای در حیات نظام اجتماعی آنها داشته است. از طرفی این امر باعث افزایش مراکز قالیبافی منطقه و توسعه این صنعت خانگی در مقاطع خاصی از دورههای تاریخی شده، اما منطقه سیستان و بلوچستان همیشه با مسئله صادرات و بازاریابی فرش دستباف مشکل داشته است. بااینکه از نظر میزان تولید سهم بسزایی را در کشور دارد، اما نقش خود را در بازار نتوانست بهخوبی ایفا کند و سؤالات اساسی که در این قسمت مطرح میباشد، عبارتند از: عوامل تأثیرگذار بر بازار فرش دستباف چیست؟ مؤلفههای اساسی و شاخصههای مرتبط با هرکدام درآمیخته بازاریابی فرش دستباف ایران کدامند؟ ازاینرو در این کتاب سعی بر آن شده است تا با معرفی فرش سیستانی از نظر رنگ، نقوش و نهادههای اولیه، به پاسخ این سؤالات برسیم و درنهایت به بیان راهکار و راهبرد برای شکوفایی مجدد هنر قالیبافی سیستان تحت عنوان یک اشتغال پایدار خانگی بپردازیم.
مقدمه
هنرهای بومی و صنایع دستی روستاییان فرهنگ و میراث اجتماعی انسان است و هنر جزئی از مجموعهی پیچیدهی فرهنگ میباشد که خوشبختانه در تمامی اسناد بالادستی کشور مورد توجه قرار گرفته است. خردهفرهنگها هم از فرهنگهای قومی و قبیلهای مذهبی و طبقهای از اهمیت ویژهای برخوردارند و فارغ از هر نوع نگرش، مستلزم شناخت کافی از ظرافتها و جزئیات درک ماهیت آنها و برنامهریزی برای پاسداشت و نگهداری آنها هستند تا بهعنوان بخشی از هویت و میراث ملی، پاسداری و در اختیار نسلهای آینده قرار گیرند. بدون تردید، فرهنگ و هنر روستا و روستاییان ایران باتوجهبه تنوع، اصالت و ریشهداربودن و به اقتضای ویژگیهای اقلیمی، از مزیتهای نسبی جامعهی ایران محسوب شده و بخشی از سرمایهی ملی کشور به شمار میروند. خاستگاه هنر روستا، طبیعت و سرچشمههای زلال آن میباشد که اقیانوسی عظیم و ژرف و پدیدهای سازنده و حرکتآفرین است که با نبوغ و خلاقیت زنان و مردان روستایی تکوین یافته و بهعنوان بخشی از میراث و سرمایهی ملی، علیرغم همهی ناملایمات و محدودیتها سینه به سینه به نسلهای بعد منتقل شده است. این میراث گرانقدر در طول قرنها هویت خود را حفظ کرده و امروزه بهرایگان در اختیار ما قرار گرفته است. پویایی قدرت و غنای هنر و فرهنگ روستا به لحاظ اصالت و بارورشدن در همزیستی با طبیعت از قابلیتهایی برخوردار است که میتواند در برابر آسیبها و تهاجمات فرهنگی پایداری کرده و مصونیت ایجاد نماید. هنرهای صناعی روستاییان بهعنوان بخشی از هنرهای بومی کاربردی و ملی ایران جلوهای از فرهنگ، هنر و تمدن کهن این سرزمین است که روح هر بینندهای را در رنگ و ظرافت خود متحیر میسازد و هنر در جوامع روستایی به دلیل نزدیکی به طبیعت و نیازهای مادی و معنوی از ویژگیهای خاصی برخوردار است.